ژیانەوەی مەرگی نان و مەرگی ماف

لە جاران زیاتر لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان غەمی نان پەردەی بەسەر بێ مافی له دەستووریشدا کێشاوه; ڕۆژانە کورد لە پێناو ناندا بە بێ مافی دەمرن.  کوشتن و برینداربووی کۆڵبەران بە دەست سوپای پاسداران لە دەوەرە سنووریەکان, گیران و ئەشکەنجەی چالاکوانان, دوو هەواڵی هەمیشەیی ڕەشن بۆ گەلی کورد. 

 گۆرانی "ژیانی خۆم ئەفرۆشم بۆ کڕینی نانی سبەی..."ی نەجمەدین غولامی  و شیعری "سێدارەکانی کۆماری ئیسلامی"ی شێرکۆ بێکەس لە هەموو ڕۆژێک زیندووترن.  

بە هۆی بێ عەداڵەتی لە دەستوور و تاڵانی داهاتی ئێران, خەڵکی کورد ناچار کراوە بە درێژایی سنوورەکانی زاگرۆس دەیان کیلۆمەتر شاخە سەختەکان بۆ نان پەیداکردن ببڕن و کۆڵبەری بکەن.  ئەو گیانەی گوللەکانی سوپای پاسداران, پلە شاخە سەختەکان, زستانە سارد و سڕەکان و شەوە تاریکەکەکان هەڕەشەی لێدەکەن; کە ئایا پاش هەموو ئەوانەش نان دەبێتە خوانی ماڵیان یا نە... .

هەر چەندە کۆکردنەوەی ئامارەکان لە جوگرافیای ڕژێمێکدا کە ئازادی بەیان نییە, ئاستەمە; بەڵام ئامارەکانی کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کورد باس لەوە دەکەن لە ماوەی ساڵی ٢۰١۵ بۆ ٢۰١۹ (۹۳٢)کۆڵبەر کوژراو و بریندار بوون.  تا مانگی یازدەی ئەمساڵی زایینیش زیاتر لە (٦۵)کۆڵبەر بە تەقەی سوپای پاسداران کوژراون و (١٦۸)کۆڵبەریش بریندار کراون. 

له ئێران بە گشتی و ڕۆژهەڵاتی کوردستان جگە لەوەی گیان لە نان هەرزانترە, مافی هاوار لە پێناو نانیش نییە. خۆپیشاندانەکانی خەزەڵوەری ١۳۹۸ هەتاوی هاوارێک بۆ نان بوو که سەرکوت کران. بە گوێرەی رێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی (۳۰۴)کوژراوی لێکەوتۆتەوە.
ئاژانسی هەواڵی ڕویتێرز بە پشتبەستن بە سەرچاوەی حکومی باسی لە کوژرانی (١۵۰۰)کەس کردووه. وەزیری ئێران, عەبدولرەزا ڕەحمانی فەزڵی دانی بە کوژرانی (٢۰۰ بۆ ٢٢۵)کەس ناوە.

 خامنەیی دەستووری دابوو کە بە هەر شێوەیەک بێت ئاژاوەگێڕەکان سەرکوت کەن.  ئامارەکان باس لەوە دەکەن که (۸۰۰۰)کەس لەم خۆپیشاندانانەدا گیراون.  کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستان ناوی (۵۰)کەسی بڵاو کردۆتەوە کە دژی گرانی بەنزین لە رۆژهەڵاتی کوردستان ڕژانە شەقام و بە گوللە کراونە ئامانج لەوانە (٢۸)کەسیان کرماشانین.  
 
 ئەگەر هاواری هەموو گەلانی ئێران بۆ نان بێت, ئەوە هاواری کورد بۆ مافیشە. ماف لە دەستوردا بۆ کورد نییە. کۆمەڵگای ئێران وەک زیگۆراتەکانی دەوڵەتی راهیبی سۆمەڕ قات قات کراوە.  پلەی باڵا بۆ پیاوانی ئایینی شیعەیە و پلەی کۆتایی بۆ کورد و ژنانی کورده.

ئێمەی کورد کە بێ تاوان کە لەدایک دەبێن هاوڵاتی پلە یەکەم نین. مافی ژنی کورد پاش پیاوی کورد دێت.  بە دوو ژن هێندەی یەک پیاو مافیان هەیە.

مافی خوێندن بە زمانی دایک بۆ کەمینە نەتەوەکان بە پێی مادەی ١۵ی دەستور لە پەنا زمانی فارسی لە ناوەندەکانی خوێندن ئازادە; بەڵام کەسێک وەک زەهرا محەمەدی گەر خۆبەخشانە زمانی کوردیش بڵێتەوە حوکمی ١۰ ساڵ زیندانە. بێ دینەکان لە سێدارە دەدرێن.  جوو, مەسیحی, زەرتۆشتی و یارسانەکان و ئەهلی حەق, ناحەقن.

مافی رێبەری, سەرۆک کۆمار, مەجلیسی خۆبرەگان بۆ ژنان و کەمینە دینی و ئایینیەکان نییە, تەنها بۆ پیاوانی شیعەیە. یاساکانی ئێران هەر وەک سووڕەکانی قوڕئان نەگۆڕن.  هەر وەک خوا قورئان و سزا و پاداشی هەیە.  خامنەییش رۆحو اللەیە و پاداش و سزا و ڕزق و ڕۆژی لایە.   

ڕێبەری ئێران دوو سەرە کار بە سوپای پاسداران دەکات لە لایەک خەڵکی پێ سەرکوت دەکات و لایەکی دی قۆرخی ئابووری ئێرانی بۆ خزمەت خۆی پێکردووە. وەزیری قووەی قەزاییە لە لایەن خۆیەوە بۆ سزای لە یاسا دەرچووەکان و یاخیبووەکان و بێ مافان دەستنیشان دەکرێت.  

فەرمان شەڕ و ئاشتی بە دەست رۆحواللە خامنەیی یە, هێزی سوپا بۆ سەرکوت و نانبڕینی کوردی ئازاد و دادگاه بۆ سزادان ئامادەیە.  وەحی و ئامۆژگارییەکان لە میدیاکاندا بە دەستوری نوێنەری هەڵبژێردراوی خۆی بڵاو دەکرێنەوه. 

بە پێی ئەم یاسایانە نان و ماف بۆ کورد نییە, هاوار بۆ نان و ماف سزایە. سزای ئەندامانی رێکخراوەکانی ژنان, کرێکاران, چالاکوانانی مەدەنی و ژینگەپارێزان دراوە;  تەنانەت وەکیلەکانیشیان سزا دراون.

ڕەخنە لەم ڕژیمە دەبێتە بێ ڕێزی.  لە ژێر ناوی بێڕێزی به دامەزرێنەری کۆماری ئیسلامی و ڕێبەری, بێڕێزی بە پێغەمبەران و ئیمامان, شەڕ دژی خوا, تێکدانی ئاساییشی نەتەوەیی و نیزام, بڵاوکردنەوەی درۆ, هاندان و برەودان بە ناپۆشتەیی و فەساد, بەشداری لە کۆڕ و کۆبوونەوە, دروشم نووسین, هاوکاری لەگەڵ میدیاکانی بیگانە, پڕۆتستۆ و بشێوی نانەوە دژی ئاسایشی نەتەوەیی, پێڕەوی لە پڕۆژەی نەرم بۆ لابردنی نیزام و بەشداری لە خۆپیشاندان و واژۆکردنی بەیاننامە دژی حوکمی سێداره بەردەوام بێ مافان سزا دەدەن. 

 ئەمانە کۆمەڵە سزایەکن که ئێران بۆ سەرکوتی خەڵکی بێبەری لە ماف بەکاریان دێنێت.  کوردەکان زیاتر بە یاسای "محاربە دژی خوا" و  " فەساد فی ئەرز و بەغی" بە تۆمەتی ئەندامەتی لە پارتە بەرهەڵستکارەکان دەخاتە گۆشەی زیندان و ژێر پەتی سێدارە. 

دەوڵەتی ئێران بەم یاسایانە سزای هەموو ڕێکخستن و چین و توێژەکان دەدات.  پێش لە گەشەی رێکخراوی ژنان, ژینگەپارێزان, کرێکاران و چالاکوانانی فەرهەنگی دەگرێت.   

بە پێی ڕاپۆڕتی مافی مرۆڤی ئێران لە ساڵی٢١۹ بۆ ٢۰٢۰دا (۵۳)چالاکوانی ژنان و مەدەنی, ژینگەپارێز و پارێزەر بەم تۆمەتانەی باسکران سزا دراون. 

گرتن و ئەشکەنجەی چالاکوانانی کورد سێ هێندەی شارە فارسەکانه.  بە پێی ڕاپۆرتی مافی مرۆڤی کوردستان تەنها لە مانگی خەزەڵوەری ئەمساڵدا هێزە ئەمنیەکان (۴۳)کەسیان دەستبەسەر کردووە که (۵) چالاکوانی ژنیان تێدایە بۆ (۹)کەس لەوانه سزا بڕاوەتەوە و سزای (۳۳)یش دیاری نەکراوە; هەروەها لە یازدە مانگی رابردووشدا (۳۷) کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان لە سێدارە دراون. 

هەرچەندە باشترین چارەسەر دیموکراتیزەکردنی دەستوری ئێرانە, بەڵام دەستوری ئێران رێگە بە گۆرانکاری نادات و گۆڕانکاری لە دەستوردا بە واتای داروخانی جەوهەری رژێم دێت.

 مەنشووری حەسەن روحانی که باسی لە هاوڵاتی یەکسان و بەرانبەر بوو, جگە لە دروشم لە رژێمی دیکتاتۆری برەوی نەکرد و ئێستاش کە مەجلیس لە رێفۆرمخوازەکان تا ڕادەیەک پاککرایەوە دروشمی گۆڕانکاریش بوو بە خەون و خەیاڵ.  

 جگە لە رژێمی دیکتاتۆڕی ڕوح الله خامنەیی کۆمەڵێ نژادپەرست کە ئەم رژیمەیان پەسەند نییە دیسان بۆ کورد ماف بە ڕەوا نابینن, هەر وەک محەمەد ڕەزا شا نەیدەهێشت کورد بە زمان و بەرگی ڕەسەنی خۆیان بژین. 
 
بۆیە لێرەدا پێویستە تیکۆشانی کورد لە گشت بوارەکاندا بخرێتە بەرەیەکی یەکگرتووانەوە  و لە ڕاگەیاندنە جیهانیەکاندا بێ مافیمان بکەین بە رۆژەڤ. 
دەبێ نژادپەرستان قانع بکرێن کە کورد چارەنووسی خۆی بۆ خۆی دەستنیشان دەکات; ڕێزیش لە نان و مافی بەرانبەر دەکرێت ببێت بە گەرەنتی پێکەوەژیانی دیموکڕاتیانە. ئەم ئەڕکە لە ئەستۆی ڕۆشنبیران, قەڵەم بەدەستان و دیپلۆماتکارانی کوردە و پێویستی بە پشتیوانی جەماوەریشە. 

کورد پەندێکی پێشینیانی هەیە: برسێیەتی هاری پێوەیە. گەر بێ مافی تا ئێستا داڕمانی رژیمی نەهێنابێت ئەمجارە برسیەتی دەیهێنێت.   بۆیە  لەم هەلومەرجەدا لە هەر کاتێک زیاتر کورد بە گشتی و ڕۆژهەڵات بە تایبەتی پێویستی بە یەکگرتوویی و ئامادەباشی هەمەلایەنە  هەیە, ئەم ئامادەباشی و یەکگرتووییەش گەرەنتی ژیانەوەی نان و مافە.