محدودیت های جدید برای فعالان ایزدی در اقلیم کُردستان

گزارش: عمار گلی

NNSROJ: سازمان دیدبان حقوق بشر روز گذشته ۴ ژانویه، با صدور بیانیه ای به بسته شدن دفاتر نمایندگی یکی از سازمان های غیرانتقاعی مدافع حقوق شهروندان ایزدی در شهر دهوک اعتراض کرد.

این سازمان مدافع حقوق بشر در ادامه بیانیه خود افزوده که سه تن از نیروهای امنیتی اقلیم کُردستان روز دوشنبه سوم ژانویه به دفتر سازمان غیر انفاعی یزدا در استان دهوک مراجعه کرده و به اطلاع آنان رسانده اند که مجوز فعالیت آنان لغو شده است.

یکی از اعضای سازمان یزدا در گفتگو با "بلقیس ویلی" از گزارشگران ارشد دیدبان حقوق بشر اظهار داشته که احتمالا بسته شدن دفاتر یزدا واکنشی بوده است به تلاش های این سازمان برای تامین مایحتاج بیش از سه هزار خانوار ایزدی ساکن در شنگال. کمک هایی که به گفته مسئولان سازمان یزدا  در چارچوب پروژه های ارائه شده توسط برنامه عمران ملل متحد UNDP بوده است.

سازمان غیرانتفاعی یزدا پیشتر با صدور اطلاعیه ای اعلام کرده بود که مقام های حکومت اقلیم کُردستان به اطلاع آنان رسانده اند که به دلیل پایبند نبودن آنان به قوانین ویژه فعالیت سازمان های دولتی دفاتر این سازمان را در کمپ های استان دهوک بسته اند.

با این حال این سازمان تاکید کرده که تا پیش از این هیچ هشداری مبنی بر تخطی از قوانین را از سوی مقام های مسئول دریافت نکرده است.

مراد اسماعیل مدیر اجرایی سازمان یزدا در گفتگو با خبرگزاری رویترز اظهار داشته که مقام های اقلیم کُردستان دفاتر این سازمان را به اتهام "فعالیت های سیاسی" بسته اند؛ اتهامی که وی آن را بی اساس خوانده است.

مراد اسماعیل ابراز نگرانی کرده که با بسته شدن دفاتر این سازمان دیگر قادر به ارائه خدمات به زنان و دختران آسیب دیده ایزدی که از چنگ گروه داعش نجات داده شده اند را نخواهند داشت.

یکی از فعالیت های این سازمان ارائه مشاوره های روان درمانی به قربانیان گروه داعش بوده است.



دیدبان حقوق بشر با اشاره به نقش سازمان غیرانتفاعی یزدا در رساندن کمک های بشر دوستانه به شهروندان ایزدی از حکومت اقلیم کُردستان خواسته تا مانع فعالیت این سازمان نشده و بجای ایجاد مانع تراشی تصمیم های خود را با فعالیت های بشردوستانه هماهنگ کنند.

ماه گذشته سازمان دیدبان حقوق بشر با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که شهروندان ایزدی برای بازگشت به شهرها و روستاهای خود در منطقه شنگال از سوی حکومت اقلیم کُردستان با محدودیت های بیشماری مواجه هستند.

معاون بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر با اشاره به محدودیت های "نامناسب" اعمال شده از سوی دولت اقلیم کردستان برای ورود و خروج کالا به منطقه شنگال اظهار داشته "پس از حملات ویرانگر داعش به شنگال و کشتار بسیاری از [شهروندان] ایزدی ساکن این منطقه در دو سال قبل، محدودیت‌های اعمال شده از سوی حکومت اقلیم کُردستان سیلی دردناک دیگری است برای ایزدی‌ها".

"بسته شدن یزدا شرم آور است"

اکرم جَمو مدیر کل بخش سازمان های غیر دولتی در واکنش به اعتراض ها در گفتگو با بخش انگلیسی تلویزیون روداو مدعی شده است که بسته شدن دفاتر سازمان یزدا به دلیل "فعالیت های سیاسی" و به حکم دادگاه بوده است.

ادعای این مقام مسئول در حالی است که وی پیشتر مدعی شده بود که بسته شدن دفاتر یزدا به دلیل پایان یافتن مهلت قانونی فعالیت های این سازمان غیر دولتی و عدم تمدید آن در موعد مقرر بوده است.

در مقابل سازمان یزدا با انتشار مجوز فعالیت خود در اقلیم کُردستان اعلام کرده که مجوز فعالیت آنان تا پایان سال ۲۰۱۷ تمدید شده است.

دیندار زیباری مسئول پاسخکویی به گزارش های بین المللی در اقلیم کُردستان نیز مدعی شده است که دفاتر این سازمان به دلیل پایبند نبودن به قوانین سازمان های غیر دولتی بوده است.

نادیه مراد سفیر حسن نیت سازمان ملل و از قربانیان ایزدی گروه دولت اسلامی از حکومت اقلیم کُردستان به دلیل بستن دفاتر سازمان یزدا بشدت انتقاد کرده است.

نادیه مراد در این خصوص اظهار داشته "باعث شرم است سازمانی بسته شود که از کمپین های من حمایت می کند". وی از مقام های اقلیم کُردستان خواسته تا دفاتر این سازمان را بازگشایی کرده و مانع فعالیت های آنان نشود.

حمله رسانه های حزب دموکرات کُردستان به نادیه مراد

در طی ماه های گذشته شماری از رسانه های نزدیک به حزب دموکرات کُردستان به رهبری مسعود بارزانی نادیه مراد را متهم کرده اند که در راستای منافع کشورهای منطقه و دشمنان اقلیم کُردستان فعالیت می کند.

ماه گذشته هفته نامه "وشه" از رسانه های نزدیک به حزب دموکرات کُردستان با انتشار گزارشی سفرهای نادیه مراد به کشورهای مختلف جهان را در راستای منافع جمهوری اسلامی دانسته بود.



این گزارش سفیر حسن نیت سازمان ملل و مراد اسماعیل مدیر اجرایی سازمان یزدا را متهم کرده بود که در تلاش هستند تا شهروندان ایزدی را ترغیب به کوچ از اقلیم کُردستان کرده و شرایط را برای دسترسی آسانتر ایران به سوریه مهیا کنند.

گزارش در ادامه مدعی شده بود که تنها مانع دسترسی آسان ایران به سوریه و دریای مدیترانه شنگال بوده و با کوچ ایزدی ها از این منطقه ایران به این هدف خود نایل خواهد آمد.

در جریان تصرف شهر شنگال و روستاهای اطراف آن توسط داعش، صدها هزار شهروند ایزدی مجبور به فرار به کوهستان شنگال شدند و بیش از ۵ هزار نفر نیز توسط اعضای داعش قتل عام شدند. 

همچنین تخمین زده می شود که در جریان سقوط شهر شنگال و روستاهای آن بیش از ۵ هزار زن و دختر ایزدی به اسارت گروه داعش در آمده باشند. داعش این شهروندان را همچون برده جنسی در شهرهای تحت کنترلش در عراق و سوریه به فروش می رساند.

در طی ماه های گذشته و پس از آزادی شنگال، بیش از ۲۰ گور دسته جمعی توسط نیروهای کُرد در اطراف این شهر یافت شده که جنازه صدها تن از شهروندان ایزدی را در خود جای داده است.  

اوایل ماه فوریه پارلمان اروپا با صدور قطعنامه ای کشتار ایزدی ها و مسیحی ها توسط گروه دولت اسلامی در عراق و سوریه را نسل کشی اعلام کرد.

پیشتر رهبر مذهبی ایزدی ها در گفتگو با بخش فارسی BBC با اشاره به حمله داعش به شنگال و عدم مقاومت نیروهای پیشمرگه و بی اعتمادی ایزدی ها به نیروهای نظامی عراق و پیشمرگه خواهان اعزام نیروهای سازمان ملل به شنگال شده بود.

اختلاف میان حزب دموکرات کُردستان و حزب کارگران کُردستان در شنگال

در طی سال های اخیر تقابل سیاسی و تا حدودی نظامی میان حزب کارگران کُردستان و حزب دموکرات کُردستان عراق در بسیاری از  عرصه ها در کُردستان روز به روز در حال افزایش بوده است. 

پس از عقبنشینی نیروهای پیشمرگه از شنگال و کشتار هزاران ایزدی توسط داعش و نقش نیروهای نظامی نزدیک به حزب کارگران کُردستان در نجات ده ها هزار ایزدی و مستقر شدن آنان در شنگال، این منطقه به نمود عینی تقابل و اختلاف میان پ.ک.ک و حزب دموکرات کُردستان عراق مبدل شده است.



رهبران حزب دموکرات کُردستان با تاکید بر اینکه شنگال بخشی از اقلیم کُردستان و حوزه نفوذ این حزب بوده است، بارها خواستار خروج گریلاهای پ.ک.ک از منطقه شده و حضور این نیروها را دخالت در امور داخلی اقلیم کُردستان تلقی کرده اند.

حزب دموکرات کُردستان به شدت نگران کاهش نفوذ این حزب در منطقه شنگال و قدرت گیری احزاب رقیب خصوصا حزب کارگران کُردستان هستند.

نچیروان بارزانی ماه گذشته در گفتگو با المونیتور تهدید کرده بود که در صورت عدم خروج نیروهای پ.ک.ک از شنگال از قوه قهریه علیه این حزب استفاده خواهند کرد.

در مقابل مراد کارایلان از فرماندهان ارشد حزب کارگران کُردستان اظهارات بارزانی را بی معنی و غیر مسئولانه دانسته بود.

وی در ادامه با اشاره به مذاکرات صورت گرفته میان پ.ک.ک و حکومت اقلیم افزوده بود "نمی دانم چرا آقای نچیروان بارزانی این سخنان را گفته است. یا از آخرین تحولات بی اطلاع بوده و یان اینکه عمدا می خواسته که فضای موجود را از بین ببرد، وی باید در این خصوص توضیح دهد".

پیشتر نیز فرماندهان پ.ک.ک نیز ضمن یاداوری عقبنشینی نیروهای پیشمرگه و کشتار ایزدی ها و به اسارت گرفته شدن هزاران زن و کودک ایزدی تاکید می کنند تا زمانی که امنیت شهروندان ایزدی تضمین نشود حاضر به ترک این منطقه نخواهند بود.