بعد از آزاد کردن رقە چە گروهی بر آن حکم خواهد راند؟

المونیتور/ فهمی تاشتکین
ب. از انگلیسی: NNSROJ

نیروهای سوریە دمکراتیک در روزهای گذشتە در نبردهای سنگینی کە هنوز هم ادامە دارد، توانستەاند کە داعش را در ٣٠ کیلومتری شمال رقە بە عقب برانند. بر اساس بیانیە نیروهای سوریە دمکراتیک در ١٥ نوامبر، آنها عزیمە، بزرگترین شهر در حومە عین عیسی و همچنین الطویلە (در پنج کیلومتری جنوب شرقی عین‌عیسی) و تل خانیض و تلعت مالد در غرب حومە رقە را بە کنترل خود درآوردەاند. این پیشروی‌ها روستای ال‌هیشا (در حومە شمالی رقە)، خانیض القانم، تل السمن و نیروگاە تولید برق در ٢٠ کیلومتری مرکز شهر رقە را دربرمی‌گیرد.

عملیات خشم فرات در ٥ نوامبر توسط نیروهای سوریە دمکراتیک و با مشارکت ٣٠ هزار نفر از جنگجویان آنها و با حمایت هوایی ائتلاف بین‌المللی بە رهبری امریکا بە هدف بیرون راندن داعش از رقە آغاز شد؛ شهری کە بە دژ داعش معروف است. 

نیروهای سوریە دمکراتیک شامل یگان‌های مدافع خلق، یگان‌های مدافع زنان، جنگجویان مسلح عشیرە شمر، شورای نظامی سوریانی و لیوا ثوار الرقە است. مبارزین لیوا ثوار الرقە همه از اهالی رقە هستند کە اشتیاق فراوانی برای آزاد کردن شهر خود از چنگ گروه داعش دارند.

فرماندهی لیوا ثوار الرقە کە خود را با نام مستعار ابو عیسی معرفی می‌کند، بە المونیتور می‌گوید کە " این نبرد برای آزاد کردن رقە از چنگ داعش بسیار حیاتی است، چرا کە می‌خواهیم بە تمام دنیا نشان دهیم کە ساکنان این شهر تروریست نبودە و بسیار از افراط ‌گرائی بدوراند. ما مردمانی صلح دوست هستیم و برای تمام همنوعان خود در سراسر گیتی آرزوی آرامش و صلح داریم."

رقە اولین استان سوریە است کە در مارس ٢٠١٣، نیروهای رژیم بشار اسد بە طور کامل از آن خارج شدند. اما تنها پس از چند ماە داعش توانست آن شهر را بە کنترل خود درآورد و کمربند امنیتی سفت و سختی بە دور آن ایجاد کند. این کنترل در ژانویە ٢٠١٤ و پس از نبردهای خونینی با اپوزسیون مسلح سوری نیز گسترش یافت. 

ابو عیسی مو‌گید کە نبرد رقە بە دو مرحلە تقسیم می‌شود، " مرحلە اول آن از ٥ نوامبر امسال بە منظور محاصرە کردن شهر و قطع تمامی خطوط تدارکاتی داعش است تا دیگر نیروهای کمکی این گروە در مناطق دیگر نظیر باب و حومە شرق حلب بە آنها نپیوندند."

او ادامە می‌دهد کە "این امر روحیە داعش و توان جنگیدن آنها را بسیار ضعیف کردە و راە را برای مرحلە دوم نبرد ما هموار می‌کند کە شامل ورود بە شهر و آزاد کردن کامل آن است."

جنگجویان لیوا ثوار الرقە در پنجاە کیلومتری شمال رقە و مابین جادە رقە بە گری سپی (تل ابیض) مستقر شدەاند. نیروهای سوریە دمکراتیک کمی بیش از یک سال و نیم قبل توانستند گری سپی را بە کنترل خود درآورند. 

ابو عیسی تاکید می‌کند کە مبارزین لیوا ثوار الرقە نقشی کلیدی در این نبرد داشتە و ادامە می‌دهد کە " ما همگی از شهروندان رقە هستیم کە بخش بزرگی از مردم شهر را نمایندگی می‌کنیم. این وضیفە ماست کە آرام آرام ثبات و امنیت را با کمک و همکاری ساکنین بە شهر بازگردانیم." 

از زمان شروع عملیات خشم فرات در ٥ نوامبر نیروهای سوریە دمکراتیک دەها روستا و مزرعە را در حومە شمالی رقە از داعش بازپس گرفتەاند. نیروهای آنها در حال حاضر تنها ٣٠ کیلومتر با رقە فاصلە دارند.

ابوعیسی می‌گوید کە لیوا ثوار الرقە و نیروهای سوریە دمکراتیک توافق کردەاند کە ادارە شهر رقە را بە شهروندان همان شهر تحویل دهند و نقش نیروهای نظامی آنها تنها محدود بە " نظارت امنیتی شهر تا زمان تشکیل شورای مدنی، نیروی پلیس، ادارە قضائی و نیروهای نظامی شهر و حکومت کردن آنها بر خود" است.

او می‌گوید کە لیوا ثوار الرقە بخشی مهم از نیروهای دمکراتیک سوریە بوده و بیشتر آنها عرب هستند کە "تنها نیروی نظامی تشکیل شدە از سوی شهروندان و انقلابیون رقە" بە شمار می‌آیند. "ما رابطەای تاریخی با واحدهای نظامی کُرد داریم و دوشا دوش هم در تابستان ٢٠١٤ در کوبانی و در تابستان ٢٠١٥ در گری سپی علیە داعش جنگیدەایم."

یگان‌های مدافع خلق و یگان‌های مدافع زنان از گروەهای اصلی تشکیل دهندە نیروهای سوریە دمکراتیک هستند کە با حمایت امریکا توانستەاند بر بخش بزرگی از شمال سوریە کە پیشتر در دست داعش بودە است، تسلط یابند. آنها در اوایل ٢٠١٥ کوبانی، در تابستان همان سال گری سپی و در ژانویە ٢٠١٦ شدادی در استان حسکە را از کنترل داعش درآوردند. یگان‌های مدافع خلق در ١٦ نوامبر امسال اعلام کردند کە نیروهای خود را "بە منظور مشارکت در عملیات آزاد کردن رقە از شهر منبج بە سمت شرق رود فرات" منتقل می‌کنند. 

در پاسخ بە پرسش اینکە آیا یگان‌های مدافع خلق نیز در عملیات آزادکردن رقە مشارکت می‌کنند، ریدور خلیل، سخنگوی آنها بە المونیتور گفت کە " رقە یکی از شهرهای سوریە است و این کاملا عادی است کە نیروهای ما در آزادکردن رقە از دست داعش مشارکت کنند."

رجب طیب اردوغان در اظهار نظری مطبوعاتی در ١٦ نوامبر گفتە بود کە آنها کاملا مطمئن هستند کە " یگان‌های مدافع خلق، آنگونە ترکیە بارها تقاضا کردە است، چهارشنبە یا پنج شنبە از شهر منبج بە سمت کنارەهای شرقی رود فرات عقب‌نشینی خواهند کرد." ترکیە از قبول مشارکت واحدهای نظامی کرد در آزاد سازی شهر رقە، کە عمدتا عرب نشین است، سر باز زدە بود.

محمد زاهد کول، از تحلیلگران و نویسندگان ترک بە المونیتور می‌گوید کە دولت ترکیە محاسبەهای پیشگیرانەای را در خصوص مناطق جنوبی خود با مرز سوریە در پیش گرفتە است، "چراکە شمال سوریە تبدیل بە مراکز سازمان‌ها و گروەهای تروریستی برای حملە بە خاک ترکیە و قاچاق اسلحە بە داخل کشور تبدیل شدە است."

او اضافە می‌کند کە دولت ترکیە بدین منظور در ماە آگوست عملیات سد فرات را آغاز کرد، عملیاتی برای "کمک بە ارتش آزاد سوریە در دفاع از سرزمین‌های خود در مقابلە با حملات نیروهای نظامی راسیست کُرد کە از حمایت امریکا و ایران برخوردارند."

اگرچە مشارکت نیروهای کُرد در عملیات آزاد کردن شهر عمدتا عرب نشین رقە موجب افزایش خشم ترکیە و اپوزسیون سوریە شدە است، اما ایالات متحدە امریکا و ائتلاف بین‌المللی برای پیش بردن این نبرد بە [حضور] نیروهای سوریە دمکراتیک و عرب‌های عضو این نیرو بر روی زمین متکی هستند.