ائتلاف محتمل حزب دموکرات کُردستان با نوری مالکی

NNSROJ: با نزدیک شدن به انتخابات پارلمان عراق زمزمه های ائتلاف حزب دموکرات کُردستان با جناح نوری مالکی در حزب دعوه عراق به ریاست نوری المالکی قوت می گیرد.

روز دوشنبه ۲۵ دسامبر، رئیس دفتر معاون رئیس جمهور عراق گفتگوی نوری مالکی با شبکه تلویزیونی روداو را فرصتی برای ارسال پیام برای مردم "کُردستان عراق" نامیده بود.

هشام الرکابی در گفتگو با "الغد پرس" احتمال ائتلاف حزب دعوه و نوری مالکی با احزاب کُرد را رد نکرده و تصریح کرده که " و آنچه در جریان است تداوم سیاست نوری المالکی در حفظ ارتباط و گفت و گو با جریان های مختلف سیاسی است."

به گفته سخنگوی نوری مالکی در حال حاضر به دنبال به ثمر رساندن طرح دولت اکثریت " فارغ از مسائل طائفی و قومی" است. با این حال الرکابی تاکید کرده که تا کنون هیچ توافقی در این راستا صورت نگرفته است.

گرایش دو حزب دعوه و دموکرات کُردستان به بهبود روابط دو طرفه درحالی است که در طی ۵ سال گذشته مسعود بارزانی و نوری مالکی بارها تلاش کرده بودند با بهره گیری از نفوذ سیاسی، بکارگیری روابط بین المللی و همچنین قوه نظامی از نفوذ یکدیگر در عراق و اقلیم کُردستان بکاهند.

اختلافات میان بارزانی و مالکی در سال های گذشته تا جایی افزایش یافت که رئیس پیشین اقلیم کُردستان طی گفتگویی با روزنامه الشرق الوط در ماه فوریه ۲۰۱۷ تهدید کرده بود که در صورتی که نوری مالکی یکبار دیگر نخست وزیر عراق شود اعلام استقلال خواهند کرد.

رهبران حزب دموکرات کُردستان و رسانه های این حزب علاوه بر حمله به نوری مالکی، هرگونه ارتباط احزاب و گروه های اقلیم کُردستان با معاون رئیس جمهور عراق و حزب مطبوع وی را مترداف خیانت و در راستای خدمت به جمهوری اسلامی می نامیدند.

نوری مالکی در گفتگو با شبکه خبری روداو خواستار آغاز گفتگو میان اربیل و بغداد و حل و فصل اختلافات بر اساس قانون اساسی عراق شده بود.

رهبر حزب دعوه در ادامه تاکید کرده بود که "از این منطق که هرکس بیشتر از دیگران علیه کُردها باشد رای بیشتری بدست خواهد آورد حمایت نخواهیم کرد."

سخنگوی فراکسیون حزب دموکرات کُردستان در پارلمان عراق نیز در واکنش به اظهارات اخیر نوری مالکی به شبکه خبری روداو گفته که حیدر عبادی از احتمال ائتلاف کُردها با نوری مالکی هراسناک شده است.

تلاش دو رقیب برای انتقام از حیدر عبادی

نزدیکی هرچه بیشتر حزب دموکرات کُردستان و نوری مالکی بیشتر از آنکه نشانه ائتلاف این دو نیرو در آینده سیاسی عراق باشد، به نظر می رسد بیشتر تلاشی است در راستای به زیر کشیدن حیدر عبادی نخست وزیر فعالی عراق.

از سویی حزب دموکرات کُردستان و رهبری این حزب امیدوار است با جایگزینی حیدر عبادی مفری برای آغاز گفتگوها میان بغداد و اربیل باز شده و از شدت تنش ها و میزان فشارهای اقتصادی بر اقلیم کُردستان کاسته شود.

علاوه بر این حکومت اقلیم کُردستان می تواند از این طریق هم سلطه خود در اقلیم کُردستان را تداوم بخشد و هم از نیرویی منفعل در پایتخت به نیرویی فعال و شریک در حکومت آینده عراق مبدل شده و روابط خود را با ایران بهبود بخشد.

همزمان نوری مالکی نیز که از حمایت بخش بزرگی از ائتلاف دولت قانون و مقام های ایران برخوردار است، عزم خود را جزم کرده که یکبار دیگر زمام امور را در بغداد در دست گیرد.

با این حال هم نوری مالکی و هم حزب دموکرات کُردستان با چندین چالش جدی در این راه مواجه هستند.

از سویی ائتلاف گروه ها و احزاب شیعی عراق فاقد انسجام پیشین بوده و چند دستگی یکی از موانع اصلی هرگونه ائتلافی در اردوگاه شیعیان است. مقتدی صدر یکی از صاحب نفوذترین رهبران شیعه عراق یکی از مخالفان جدی بازگشت نوری مالکی است و از هم اکنون زمزمه های ائتلاف حیدر عبادی و جریان حکیم علیه نوری مالکی و دیگر همپیمانانش به گوش می رسد.

در سوی دیگر ائتلاف احتمالی حزب دموکرات کُردستان و جناح نوری مالکی در حزب دعوه، تاریخی آکنده از بی اعتمادی و تنش نهفته است. حزب دموکرات در حالی به پیشواز ائتلاف با نوری مالکی می رود که خود در سال ۲۰۱۴ نقش مهمی را در به زیر کشیدن نخست وزیر وقت و به کرسی نشاندن حیدر عبادی ایفا کرد.

همچنین این حزب بارها از زبان رهبران و مقام های ارشد خود نوری مالکی را عامل وضعیت فلاکت بار اقتصادی کنونی اقلیم کُردستان و قطع بودجه این منطقه از سوی دولت مرکزی معرفی کرده است. علاوه بر این تا این لحظه مشخص نیست دیگر احزاب اقلیم کُردستان خصوصا اتحادیه میهنی کُردستان در این ائتلاف احتمالی چه نقشی را ایفا می کنند.

اهمیت اتحادیه میهنی از این جهت است که احزاب کُرد در پارلمان عراق به دلیل تعداد کم کرسی های پارلمانی (۶۲ کرسی) تنها در صورت ائتلاف داخلی از قدرت چانه زنی برخوردار خواهند بود و در غیر اینصورت قادر به نقش آفرینی در عرصه سیاست عراق نخواهند بود؛ مسئله ای که با توجه به اختلافات شدید سیاسی در اقلیم کُردستان نامحتمل بنظر می رسد.

همزمان برخی از ناظران بر این باور هستند که انتشار خبرهایی مبنی بر نزدیکی هرچه بیشتر نوری مالکی و حزب دموکرات کُردستان به فشاری مضاعف بر نخست وزیر عراق است تا با آغاز گفتگوها میان اربیل و بغداد موافت کند و به اقدامات تنبیهی به واسطه برگزاری همه پرسی استقلال پایان دهد.

علیرغم فشارهای بین المللی و همچنین ابراز عملیاتی کردن برخی از شروط بغداد از آنجمله لغو نتایج همه پرسی و عقبنشینی از مناطق مورد منازعه، حکومت مرکزی همچنان با تعیین شروطی دیگر از گفتگو با مقام های اقلیم کُردستان سر باز می زند.

به نظر نمی رسد که تا پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی در ماه مه پیشرفت زیادی در گفتگوهای میان بغداد و اربیل و حل و فصل اختلافات صورت پذیرد.

ع.گ