پوستری در ترکیه با تصویر بغدادی در میان مخالفان اردوغان!

 پینار تریمبلای/ المانیتور
برگردان از انگلیسی: NNS ROJ

این روزها که رجب طیب اردوغان رئیس  جمهور ترکیه در تلاش برای افزایش حامیان کمپین اصلاح قانون اساسی است، بیش از هر چیز نیازمند یک صف بندی همتراز و محکم است تا بتواند در میدان نبرد پیروز شود.

براساس جهان بینی اردوغان، جهان پر است از خاینینی که علیه او در حال دسیسه هستند. شاید برخی از این تفکرات درست و برخی دیگر زائیده توهم او باشند: گولنیستها، کردها، دولت اسلامی(IS)، رسانه ها، سازمان ملل متحد، اروپا و حتی پاپ.

اگر اصلاحات قانون اساسی ترکیه در همه پرسی ۱۶ آوریل پذیرفته شود، آنگاه قدرت موقتی که رئیس جمهور تحت اعلام شرایط اضطراری دارد، می تواند دائمی  شود. با این کار بسیاری از کنترلها و مؤلفه های ایجاد تعادل که از طریق نخست وزیر بر روی رئیس جمهور اعمال میشد، حذف میشود و رئیس جمهور میتواند با دور زدن مجلس و گرفتن مهر تاًیید از کابینه اش، دستورات مورد نظر خود را تصویب و به قانون تبدیل کند.

پوسترهای متفاوتی در حمایت از تغییر قانون اساسی پدیدار شده است. در ۱۲ فوریه شهردار قدیمی شهر آنکارا "ملیحه گوکچک" (عضو حزب حاکم عدالت و توسعه) پوستری را به همراه این جمله که "آیا کسی هست که مخالف همه پرسی باشد؟" توئیت کرد. در بالای پوستر عبارت زیر خوانده میشود، "تصمیم با شماست." در سمت چپ پوستر به همراه هلال ماه و ستاره پرچم ترکیه، تصاویر اردوغان، نخست وزیر و رهبر حزب حرکت ملی دیده می  شود؛ بالاتر از همه آنها نیز کلمه "آری" به چشم میخورد.

در سمت راست پوستر تصاویر مخالفان قراردارد: تصاویر صلاح الدین دمیرتاش رهبر زندانی حزب دموکراتیک خلقها و کمال کلیچ دار اوغلو رهبر حزب جمهوری خواه مخالف دولت کنار هم قرارداده شده است. تصویر فنح الله گولن متهم کوتای نافرجام ۱۵ جولای و دشمن اردوغان نیز جلودار است. اما شاید جالب ترین بخش تصاویر مخالفان، تصویر ابوبکر البغدادی باشد: تصویری پوشیده در نقاب در پشت تصاویر رهبران جناحهای چپ و مخالف. ظاهراً اینطور به نظر می رسد که البغدادی از تاًیید اصلاحات قانون اساسی خرسند نخواهد شد.

نسخه متفاوت دیگری از این پوستر وجود دارد که در شبکه های اجتماعی بسیار رواج یافته  است: تصاویر سمت چپ یکسان است اما به جای کلمه "آری"، واژه "هلال" دیده می شود و در سمت راست نیز واژه "صلیب" جایگزین کلمه "خیر" شده است. در پایین کلمه صلیب، تصویر عبدالله اوجالان رهبر زندانی حزب کارگران کردستان قرارداده شده -است. در انتهای پوستر نیز عبارت زیر دیده می شود: "اگر شما آری بگویید هلالیها پیروز خواهند شد و اگر بگویید خیر، صلیبیها." 

اردوغان شعار "آغاز نبرد متقابل علیه صلیب " را تکرار کرده   است. او در طول کمپینهای خود به شدت اروپا را به دلیل "آغاز جنگهای صلیبی" سرزنش کرده  است. او همچنین اتهاماتی متوجه کسانی که اصلاحات قانون اساسی را همپیمانی با تروریست ها میدانند، کرده  است. بیشتر تمرکز اردوغان متوجه جنبش گولن و کردها بوده است – اما چطور او بغدادی را درمیان بخش "صلیبیها" قرار داده  است؟

چند توطئه جذاب در پس زمینه این ادعای عجیب و متناقض وجود دارد که نشاندهنده آن است که تمامی این ادعاها برای افزایش راًی آری است.

آخرین نظرسنجی های انجام شده توسط المانیتور نشان میدهد که احتمال شکست اردوغان در این همه  پرسی وجود دارد. از اینرو استفاده از چهره ابولکر البغدادی در کمپین" آری" گیج کننده نیست. به عنوان مثال روزهاست که  رسانه های جریان اصلی ترکیه به جای نمایش تصاویر رهبران اتحادیه اروپا در سالروز تشکیل این اتحادیه  در ۲۵ مارس صحبتهای پاپ فرانسیس را پخش می کنند. اردوغان از برگزاری این جلسات در واتیکان خرسند نبود. او در جایی گفت: "اتحاد صلیبیها سرانجام چهره خود را نشان داد، چرا که در نهایت پاپ نیز بخشی از اتحادیه اروپا شد؟" اردوغان سپس مدعی شد که برخی از کشورهای اروپایی از سازمانهای تروریستی پشتیبانی می کنند. وی همچنین ادعا کرد که سلاحهای این سازمانها توسط برخی از کشورهای اروپایی تاًمین می شود.

درواقع حزب اعتدال و توسعه درصدد است با ارائه این شعار های پوپولیستی و نامنسجم، درمقابل  برخی از کشورهای اروپایی که او را متهم به حمایت غیرقانونی -مستقیم و غیر مستقیم- از شبکه های تروریستی می کنند، دست پیش را بگیرد. گزارشهای خبری از سراسر جهان نشان دهنده آن است که اردوغان در  حال از دست دادن کنترل خود روی نهادهای مختلف دولتی است و این ناتوانی به نقطه نگران کننده ای رسیده است. در نهایت تمام تلاش های اردوغان برای متقاعد کردن غرب مبنی بر اینکه جنبش گولن یک سازمان تروریستی است با شکست مواجه شد.

در حالی که اردوغان و آ.ک.پ در حال زدن برچسب تروریست به منتقدان خود هستند و ادعا می کنند که در هر جای جهان در پی اعضای پ.ک.ک، گولنیستها و داعش اند، اخبار و گزارشهایی درز پیدا می کنند که از احتمال ارتباط آ.ک.پ و سازمانهای مرتبطش با فعالیت های تروریستی سخن می گویند.

به عنوان مثال "محمد مرتجی" مدیر آژانس همکاریهای ترکیه در غزه (تیکا)، اواسط ماه فوریه گذشته دستگیر و روانه زندان شده است. "امانوئل ناحشون" سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل روز ۲۱ مارس با اعلام خبر دستگیری او، "تیکا" را متهم کرد که با ارایه کمکهای مالی به سازمان غیردولتی "ای.ه.ه" از سازمانهای "تروریستی بین المللی" و به ویژه حماس حمایت می کند. سازمان ای.ه.ه در سال ۲۰۱۰ ناوگان دریایی "ماوی مرمره" را تاسیس کرد. سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل تصریح کرد که ترکیه در این قضیه خود قربانی بوده است و نه متهم. اما در این میان، رسانه های طرفدار آ.ک.پ انتشار خبر دستگیری محمد مرتجی را در اولویت قرار ندادند.

"تیکا" سازمانی است که بودجه آن از سوی دولت ترکیه تامین می شود و  تحت نظر نخست وزیر فعالیت می کند. در ۲۱ مارس تیکا توئیتی درباره خبر دستگیری مدیرش منتشر کرد و در آن تشریح ساخت که اطلاعات مربوط به این خبر را از مقامات اسرائیلی دریافت کرده اند. یکی از مسئولان دفتری این سازمان به المانیتور گفت:"هیچ فعالیت خشونت طلبانه  ای مورد تأیید ما نیست و اگر یک فرد فلسطینی (محمد مرتجی) توسط سازمانهای تروریستی دیگر عملی تروریستی انجام داده  است، اقدام او ارتباطی به TIKA  و ترکیه ندارد و این عملکرد تنها یک جرم انفرادی است." 

مورد دیگر مربوط به آلبانی است. در ماه ژانویه یک معلم زن به اتهام تبلیغ برای داعش در میان دانش آموزان خود دستگیر شد. اگرچه رسانه های ترکیه گزارشی در مورد جزئیات این خبر منتشر نکردند، اما "سیتکی اوزجان" از سایت "Zaman Amerika" در توئیتی اعلام کرد: " این مدرسه که به مکانی برای تبلیغ داعش تبدیل شده   بود، توسط دولت ترکیه تأسیس شده و اردوغان از طریق ویدیو کنفرانس در مراسم افتتاحیه آن حضور داشته است." این توئیت همچنین نشان می داده که شاخه آلبانی "تیکا" با افتخار در مراسمی در ۷ ژوئن افتتاح خواهد شد. "سیتکی اوزجان" همچنین اشاره کرد که اداره امور مذهبی ترکیه (Diyanet) به طور مرتب از این مدرسه بازدید کرده است.

 Diyanet در واقع در نقاط دیگر اروپا نیز تحت بازرسیهای دقیق قرار گرفته است.

روزنامه "فارن پالیسی" در ۲۷ ام مارس گزارشی تحت عنوان "روحانیان جاسوس و مسلمان شبکه بین المللی اردوغان" منتشر کرد. در گزارش آمده است که مقامات آلمانی "۱۶ روحانی را به همکاری غیرقانونی با سازمانهای مخفی متهم کرده اند و به بازرسی برخی مساجد و آپارتمانها، و نیزتعدادی کامپیوتر و اوراق و کاغذهای آنها پرداخته اند. المانیتور اولین رسانه بین المللی بود که در ۱۵ آوریل، پرچم قرمز خود درباره اداره "Diyanet" را بالا برد و عنوان کرد که این اداره فعالیتهای اردوغان در سراسر جهان را نمایندگی می کند و مجموعه ای از مأموریتهای انجام شده و گزارشهای اظلاعاتی جمع آوری شده در این زمینه را مستقیماً در اختیار دفتر نخست وزیری قرار می دهد.

این فعالیتها پس از کودتای نافرجام ۱۵ جولای به شدت افزایش یافت. حدود ۳۰۰ نفر از امامان جماعت به ظن همکاری با گولن به ترکیه بازگردانده  شدند. چند نفر از آنها دیگر از ترکیه خارج نشدند و  در خبرها آمد که در ۲۴ مارس دو تن از آنها به آلمان درخواست پناهندگی داده اند. اظهارات اردوغان با اظهارات اروپاییها منافات داشت و تعقیب و مراقبتهای آماتور سازمان  اطلاعات ملی ترکیه (میت)، شهروندان اروپایی ترکیه ای تبار و عضو جنبش گولن را در موقعیت دشواری قرار داده بود؛ به طوری که  حتی برخی از امامان مساجد در اروپا علیه واکنشهای خشم آلود اردوغان صحبت کنند.

اتهام ارتباط ترکیه با شبکه  ها و بازیگران مسلح غیر دولتی همچنان به صورت مبهم باقی مانده است. علاوه بر اینها، دستگیری رضا ضراب تاجر ایرانی-ترکیه ای و اخیرا بازداشت معاون رئیس هالک بانک به اتهام دور زدن تحریمهای آمریکا علیه ایران، نشان دهنده وجود تخلفات مالی گستره در ترکیه است؛ از طرف دیگر چالش هایی مانند قاچاق مواد مخدر، اسلحه و انسان سبب شده است که ترکیه به اتهام پولشویی در مرزهای سوریه و عراق به دقت زیر ذره بین قرار بگیرد.

به نظر می رسد که اگرچه اردوغان با تمام این اتهامات دقیقاً قبل از همه پرسی مواجهه شده است، اما وعده  سفر بدون ویزا به کشورهای اتحادیه اروپا و پیروزی سریع در سوریه  بر تمام این افتضاحات سرپوش گذاشته است.

نهایت اینکه تمام شعارهایی که در کمپین همه پرسی "آری" گفته می شود حاوی یک داستان غم انگیز است. پس از شکست غم انگیز کمپین "جهان بزرگتر از پنج کشور است" ( به دلیل انتقاد اعضای دائم شورای سازمان ملل)، اکنون شعار جدید " ترکیه بزرگتر از ترکیه است" درحال شکل گیری است. این ویدئو نشان می دهد که تنها  تعداد انگشت شماری از کشورها مانند پاکستان و جمهوری های ترک وجود دارند که ترکیه با آنها سر جنگ ندارد.

یکی دیگر از شعارهای تلخ کمپین "آری" می گوید: "مهر زدن بر  گزینه آری در برگه همه پرسی مانند این است که بر روی یک خارجی مهر [باطل] زده اید." به نظر می رسد که اردوغان و حلقه افراد از جان گذشته او برای داشتن ۵۱ درصد آرا و پیروزی در کمپین اصلاحات، فارغ از هر عواقبی، حاضرند هرکاری بکنند. تا اینجا به نظر می  رسد آنها فوبیای اردوغان را عنصر مهمی در بسیج نیروهای خود یافته اند اما در عین حال نمی توان روابط مبهم آنها با گروههای مختلف اسلام گرا در سطح جهان را نادیده گرفت. از همه این موضوعها که بگذریم تصویر ابوبکر البغدادی همچنان یک عنصر محکم و اساسی در کمپین همه پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه است.