نبرد پدرخواندەها؛ مافیا، بازوی اجرایی سیاست‌های داخلی و خارجی ترکیه

گزارش: عمار گلی

هوا ابری است و صدای قطره های بارانی که بر سقف شیروانی خانه ای در محله یلدز باغلار شهر العزیز فرود می آیند خواب صبحگاهی را از اهالی خانه میگیرد. یکی از ساکنان خانه با چشمانی خواب آلود از رخت خواب گرم اش بیرون می آید و به سوی آشپزخانه می رود تا قهوه ای بنوشد و روزش را آغاز کند. به محض ورود به آشپزخانه با صحنه ای مواجه می شود که نه تنها خواب را از سرش می پراند بلکه زندگی اش را برای همیشه تغییر می دهد؛ پیکر یک دختر جوان که از سقف آویزان شده است. به سرعت با پلیس و نیروهای امدادی تماس می گیرد.

پیکر بی جان متعلق به یلدانا کاهرامان دانشجوی قزاق دانشگاه فرات و مجری شبکه تلویزیونی کانال ۲۳ بود. پلیس و دادگستری العزیز پس از بررسی صحنه جرم و جمع آوری اسناد و شواهد و همچنین کالبد شکافی اعلام کردند که او خودکشی کرده است. اما داستان به همینجا ختم نشد و عده ای روایت رسمی پلیس را باور نمی کردند و باور داشتند که کاسه ای زیر نیم کاسه است.


یلدانا کاهرمان، تولگا آغار

یلدانا کاهرامان یک روز پیش از خودکشی به دفتر نماینده حزب حاکم عدالت و توسعه رفته و با او مصاحبه کرده بود. برخی از دوستان و اطرافیان قربانی باور داشتند که مرگ یلدانا ارتباطی با تولگا آغار نماینده العزیز در پارلمان دارد. در ۳۱ ژانویه یک خبرنگار اعلام کرد که هیچ اثری از گزارش کالبدشکافی یلدانا کاهرامان نیست و این گزارش مفقود شده است. سدات سور به نقل از منابع محلی گزارش کرده بود که یلدانا در روز مصاحبه با تولگا آغاز مورد آزار جنسی قرار گرفته و احتمالا مفقود شدن گزارش پزشکی قانونی ارتباطی با این اتهام و شایعه دارد.

علیرغم جدی بودن اتهامات و شایعه تعرض جنسی، مقامهای قضایی و پلیس هیچ اقدامی در خصوص بررسی این ادعاها نکردند. دو ماه پس از گزارش سدات سور یک رویداد دیگر ماجرای خودکشی یلدانا کاهرامان را باز به تیتر اول رسانه ها مبدل کرد. در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۹ پیکر بی جان یک دختر ۲۳ ساله ازبکستانی به نام نادره قدیرووا در خانه شیرین اونال عضو ارشد حزب عدالت و توسعه و نماینده استانبول پیدا شد. پلیس و دادستانی بلافاصله اعلام کردند که قربانی با اسلحه شیرین اونال خودکشی کرده و پرونده برای همیشه بسته شد.


نادره قدریووا، شیرین اونال

تا اینجای کار ما با دو روایت روبرو هستیم که فصل مشترک آنها حزب عدالت و توسعه و سیستم بیمار و فاسد قضایی و پلیسی ترکیه است. اما این تنها بخشی از حکایتی است که این روزها افکار عمومی و رسانه های ترکیه را به خود مشغول کرده است؛ حکایتی که بازیگر اصلی آن سدات پکر یکی از سران مافیا است. پکر در طی یک ماه گذشته و پس از تشدید اختلافات او با مقام های حکومت ترکیه دست به افشاگری های وسیعی زده و سران حزب عدالت و توسعه را متهم به دست داشتن در ترانزیت و قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته کرده است. اما پیش از پرداختن به این افشاگری ها اندکی از سابقه و فعالیت های تبهکارانه او در همکاری با نهادهای امنیتی و نظامی ترکیه خواهیم گفت، چرا که بدون پرداختن به سابقه او نمی توان تصویر دقیق و درستی از روابط پیچیده باندهای مافیایی مواد مخدر با دولت ترکیه ارائه کرد.

تبهکاری و تجارت مواد مخدر با پاسپورت دیپلماتیک

آوازه سدات پکر به دهه ۹۰ میلادی و نقش او در تجارت مواد مخدر، تجارت انسان و از همه مهمتر همکاری با تشکیلات مخفی و زیرزمینی ارتش ترکیه موسوم به ارگنکون برای حذف مخالفان برمی گردد.

نام تشکیلات ارگنکون برگرفته از افسانه مغولی ارگنکون است و برای اولین بار پس از رسوایی سوسورلوک و افشای همکاری و هماهنگی میان دولت، ارتش و باندهای مافیایی به رسانه ها درز کرد. در سال ۱۹۹۷ یک افسر بازنشسته نیروی دریایی ترکیه آشکارا از وجود چنین تشکیلاتی در داخل دولت ترکیه و ارتش سخن گفت و اعلام کرد که این تشکیلات با حمایت سیا و پنتاگون تاسیس شده است. به عبارتی ارگنکون بخشی از برنامه مخفی ناتو موسوم به گلادیو بود که دو دهه پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم و برای مقابله با سیاست های بلوک شرق و نفوذ شوروی در ترکیه تاسیس شد. اگرچه سالها وجود چنین تشکیلاتی در ناتو انکار می شد اما در اوایل دهه ۹۰ میلادی اسنادی مرتبط با وجود چنین سازمانی در ایتالیا افشا شد.

ارگنکون دهه های متوالی نقشی محوری را در دولت پنهان بازی می کرد و بسیاری از مورخان این سازمان و تشکیلات آن را مسئول بسیاری از کودتاهای صورت گرفته در ترکیه، مدیریت جنگ آشکار و پنهان ارتش ترکیه در کُردستان و همچنین تصفیه و کشتن مخالفان عمدتا چپ در این کشور می دانند. بخش عمده ای از هزینه های ترورها و اقدامات ارگنکون توسط گروه های مافیایی و از طریق تجارت مواد مخدر و انسان تامین می شد. این سازمان نفوذ گسترده ای در دادگستری، دولت و نیروهای امنیتی داشت و گروه های مافیایی در سایه این نفوذ بی واهمه به فعالیت های مجرمانه خود ادامه می دادند.

حکایت سدات پکر هم با پیوستن به تشکیلات نظامی ارگنکون در دهه نود میلادی شروع می شود. سدات پکر در اوایل دهه ۹۰ با کمک یکی از آشناهای پدرش در استان ریزه مدارک جعلی پزشکی فراهم می کند و از رفتن به سربازی معاف می شود. همین مسئله پای او را به ارگنکون باز می کند و توسط سرتیپ ولی کوچوک فرمانده وقت دایره استخبارات ژاندارمری ترکیه استخدام و به عضویت ژیتم (JITEM) شاخه نظامی ارگنکون در می آید. پکر علاوه بر ارتباط با ولی کوچوک با یاووز آتاچ رئیس دایره عملیات های برون مرزی ترکیه در سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (MIT) نیز همکاری می کرد. با این حال پکر تنها رئیس مافیایی نبود که در تشکیلات دولت پنهان فعال بود. پیش از پکر و در دهه هشتاد میلادی علاءالدین چاکیجی از رهبران مافیای ترکیه توسط سازمان میت استخدام می شود و فعالیت های خود را در یکی دیگر از زیرشاخه های ارگنکون به نام تیپ انتقام ترک (Türk İntikam Tugayı, TİT) شروع می کند؛ تشکیلاتی که در اوایل دهه ۷۰ توسط شماری از افسران پان ترک ارتش ترکیه در قبرس شمالی تاسیس شده بود. 


علاء الدین چاکیچی، یاووز آتاچ

چاکیجی که خود از اعضای اصلی گروه گرگ های خاکستری بود در آن زمان چنان مهره مهمی به حساب می آمد که تشکیلات سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (MIT) پاسپورت دیپلماتیک در اختیار وی گذاشته بود و او تشکیلات مافیایی تحت امرش مامور مقابله با ارتش سری ارامنه برای آزادی ارمنستان  (ASALA) در اروپا بودند. چاکیجی پس از برکناری صوری و مصلحتی یاووز آتاچ رئیس دایره عملیات های  خارج از کشور سازمان میت در سال ۱۹۹۸ در فرانسه و با سه پاسپورت از جمله یک پاسپورت دیپلماتیک به جرم ترانزیت و تجارت مواد مخدر، قتل و فعالیت های تبهکارانه بازداشت و یک سال بعد به درخواست مقام های قضایی ترکیه به این کشور استرداد شد. بازداشت او در حالی بود که چند روز پیشتر ایوب آشیک وزیر دولت وقت ترکیه از حزب ANAP و مرال آکشنر وزیر وقت کشور و رهبر فعلی حزب خوب (IYI) به او هشدار می دهند که پلیس اینترپل و نیروهای امنیتی فرانسه درصدد بازداشت او هستند و وی باید مکان خود را تغییر دهد.

نیروهای امنیتی فرانسه پیش و پس از بازداشت به اسنادی دست یافتند که حکایت از ارتباط بسیار نزدیک چاکیجی با اعضای ارشد دولت مسعود ییلماز داشت. وی در دوران بازداشت در فرانسه اعلام کرده بود که او عضو غیر رسمی سازمان میت بوده و حتی بارها با مسعود ییلماز تلفنی صحبت کرده است.

تا سال ۲۰۰۲ و پیروزی حزب عدالت و توسعه، علاءالدین چاکیجی با حمایت حزب راست افراطی حرکت ملی (MHP) و البته سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه و شخص یاووز آتاچ به فعالیت های تبهکارانه خود ادامه می داد و علیرغم اینکه مسئول قتل دست کم ۴۱ شهروند و سیاستمدار و از جمله همسر سابق خود بود از مصونیت قضایی برخوردار بود. 

تاکسی سواری در محله علوی ها

ساعت ۲۰  شامگاه روز یکشنبه ۱۲ مارس ۱۹۹۵ است. در یکی از خیابان های استانبول چند نفر جلوی یک تاکسی را میگیرند، تاکسی به سوی مقصدی نامعلوم حرکت می کند. مسافران پیش از رسیدن به مقصد شوفر را به قتل می رسانند و جنازه او را در گوشه ای رها می کنند و خود با تاکسی سرقتی به سوی محله گازی حرکت می کنند. به محض ورود به محله گازی از سرعت تاکسی کاسته می شود و شیشه های سمت راست راننده پایین می آیند. ساعت ۲۰ و ۴۵ دقیقه است و قهوه خانه های اونتاش، یاوز و دوستان و همچنین قنادی ساری اوغلو مملو از مشتری است. سرنشینان تاکسی هدف مشخصی دارند، رهبر مذهبی علوی ها خلیل کایا و شهروندان علوی. صدای تنبور و خنده مشتریان در آن شامگاه در کسری از ثانیه میان صدای ممتد گلوله های شلیک شده از تاکسی گم می شود و پس از مکسی کوتاه صدای آه و ناله بلند می شود. در نتیجه این حمله خلیل کایای ۷۶ ساله کشته و ۲۵ تن دیگر نیز مجروح شدند.


محله گازی پس از حمله مسلحانه

روز بعد از حمله، پلیس و نیروهای امنیتی محله گازی را محاصره کرده و معترضان را به گلوله بستند، در نتیجه درگیری های ۱۳ تا ۱۵ مارس دست کم ۲۵ تن دیگر جان باختند و ده ها تن نیز مجروح شدند. هویت عاملان حمله ۱۲ مارس هیچگاه مشخص نشد. اکثر متهمان کشتار ۱۳ تا ۱۵ مارس نیز با فشار مهمت آغار وزیر وقت کشور و تانسو چیلر نخست وزیر وقت توسط دادگاه تبرئه شدند. در ادامه به مهمت آغار باز خواهیم گشت.

نه سال بعد از کشتار و در ۲۱ جولای ۲۰۰۴ در حالی که پلیس خطوط ارتباطی سدات پکر را شنود می کرد پشت پرده کشتار محله گازی آشکار شد. پکر در این مکالمه تلفنی می گوید در عملیاتی مسلحانه در محله گازی مشارکت داشته، عملیاتی که به دستور افراد بلند پایه در سرویس اطلاعات ارتش و پلیس صورت گرفته است. در جریان پرونده ارگنکون نیز یک شاهد مخفی شهادت داد که این عملیات به دستور سرتیپ ولی کوچوک رئیس وقت اطلاعات ژاندارمری صورت گرفته است.


تانسو چیلر، مهمت آغار

این تنها جرمی نبود که در آن سالها مرتکب شده بود. پکر و اعضای باند تبهکار او در سال ۱۹۹۷ و در جریان درگیری با یک گروه دیگر مافیایی عبدالله توپچو را کشتند. پکر که به رومانی گریخته بود به ترکیه مسترد شد و همراه با اعضای باندش به ۷ و نیم سال حبس محکوم شد. اما هشت ماه بعد از اتهام های انتسابی تبرئه و از زندان آزاد شد.

پکر مجددا در سال ۲۰۰۵ و در جریان عملیات پروانه بازداشت و دو سال بعد به جرم تشکیل باندهای تبهکار، جعل و دزدی به ۱۴ سال زندان محکوم شد. یک سال بعد و در جریان پرونده موسوم به ارگنکون نیز مجرم شناخته شد و به ۱۰ سال حبس محکوم شد.  

اورهان پاموک بجای احمد ترک

ساعت هشت و بیست و شش دقیقه شامگاه روز سه شنبه دوم اکتبر ۲۰۰۷ است. ماموران دایره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته خطوط تلفن دو تن از اعضای گروه های تبهکار را شنود می کنند. جوشکون چلیک با محمد یوجه  تماس می گیرد و در خلال صحبت های همیشگی می پرسد "اگر این اتفاق رخ دهد چه چیزی در انتظار ما است؟"، یوجه در جواب به او اطمینان خاطر میدهد و میگوید سدات پکر اطمینان داده که بعد از انجام کار آنها را به زندانی که وی در آن محبوس است منتقل می کنند و او وسایل راحتیشان را فراهم خواهد آورد و برای قرارداد پول خوبی پرداخت خواهد شد.

حدود ۱۵ دقیقه قبل از این گفتگو یوجه پیامکی به چلیک می فرستد و از گفتگوی خودش با تیمی که هرانت دینک روزنامه نگار ارمنی را در ۱۹ ژانویه ۲۰۰۷ ترور کرده بودند صحبت می کند. یوجه به نقل از این افراد می گوید که سدات پکر و علاءالدین چاکیجی از این نقشه حمایت می کنند و در پایان می نویسد: "ما میریم سراغ اورهان پاموک و دو تریلیون لیر (۱.۶ میلیون دلار) خودمون رو میگیریم."



علت زیر نظر گرفتن شبکه گروه های مافیایی درز اطلاعاتی در خصوص برنامه ریزی این گروه ها برای ترور ۶۳ سیاستمدار، نویسنده و نماینده پارلمان از جمله اعضای ارشد حزب حاکم عدالت و توسعه بود. نیروهای امنیتی اندکی بعد و پیش از عملیاتی شدن طرح ترور اورهان پاموک، قاتلان اجیر شده را بازداشت می کنند. در جریان بازجویی ها چالیک می گوید که ابتدا قرار بوده که احمد ترک سیاستمدار کُرد و رهبر مشترک آن زمان حزب جامعه دموکراتیک (DTP) و عضو پارلمان ترکیه را ترور کنند. اما به دلیل ترس از انتقام حزب کارگران کُردستان از این طرح صرف نظر می کنند و کلنل فکری محمد قرداغ فرمانده پیشین ارتش و نماینده مستقل وقت پارلمان ترکیه پیشنهاد می کند که اورهان پاموک را بجای احمد ترک ترور کنند.

بازگشت پاترون برای جاری کردن خون

سدات پکر و شمار زیادی از اعضای دولت پنهان در جریان پرونده موسوم به ارگنکون به حبس های بلند مدت محکوم شدند. اما در سال ۲۰۱۴ و پس از تغییر قوانین جزایی ترکیه پکر همراه با شمار زیادی از متهمان این پرونده از جمله دوغو پرینچک دبیر کل فعلی حزب وطن، تونجای اوزکان از زندان آزاد شدند. این در حالی بود که سدات پکر در پرونده ای دیگر و به جرم تجارت مواد مخدر، قتل و اخاذی، تشکیل و رهبری تشکیلات تروریستی و تبهکارانه به ۱۴ سال حبس محکوم شده بود. آزادی این تبهکاران هدفمند بود.

پاییز سال ۲۰۱۵ تمام رویدادهای سیاسی ترکیه تحت شعاع جنگ شدید در شهرهای کُردستان و همچنین شکست اردوغان در انتخابات ماه ژوئن بود. از سویی مخالفان از جمله حزب دموکراتیک خلق ها در تلاش بود تا مذاکرات صلح را مجددا زنده کند و در طرف مقابل حزب عدالت و توسعه که سرنوشت خود را در خطر می دید بیش از هر زمان دیگری بر طبل جنگ می کوبید و صلح با کُردها آخرین چیزی بود که وی میخواست. در چنین فضایی قرار بود در اول ماه نوامبر انتخابات پارلمانی مجددا برگزار شود.


سدات پکر در جمع هواداران آک پارتی در شهر ریزه؛ دست راست علامت ربیعه و دست چپ سمبل گرگهای خاکستری

عصر روز جمعه ۹ اکتبر ۲۰۱۵ هزاران نفر در میان مرکزی شهر ریزه زادگاه رجب طیب اردوغان در یک گردهمایی با شعار "نه به تروریسم" شرکت کرده بودند. اگرچه موضوع این گردهمایی ارتباطی با انتخابات نداشت اما عکس نخست وزیر محبوب اهالی ریزه در تمام مرکز شهر و حتی در تریبونی که برای این میتینگ تدارک دیده شده بود خودنمایی می کرد. اما مهمان اصلی این گردهمایی که از سوی حزب عدالت و توسعه سازماندهی شده بود رهبر محبوب و کاریزماتیک شان اردوغان نبود. مهمان کسی بود که پس از ۱۳ سال به زادگاهش بازگشته و عزم خود را برای حمایت از همشهری خود جزم کرده و وارد گود انتخابات شده بود.

سخنران اصلی این گردهمایی سدات پکر بود؛ کسی که تا کمتر از یک سال پیش از آن به جرم مشارکت در فعالیت های مجرمانه، تشکیل گروه های تروریستی در زندان بسر می برد. سدات پکر با پیشوازی گرم هواداران حزب حاکم عدالت و توسعه به روی صحنه رفت و این سخنان را بر زبان راند: "ما به کسی شلیک نخواهیم کرد، کسی را نخواهیم کشت اما وقتی زمان حق مشروع دفاعمان فرا رسد  خون جاری خواهد شد. بعد خواهید دید که ما که هستیم و ما را خواهید شناخت. اردوغان را دوست دارم اما نه به این خاطر که همشهریم است، اگر اردوغان برود، ترکیه هم می رود، اگر زانو بزند ، ترکیه زانو می زند... وقتی کادرهای [پلیس و نیروهای نظامی] خسته شوند، حق دفاع از خود شهروندان به وجود می آید، و وقتی حق دفاع از خود مطرح شود ما خون همه آنها را خواهیم ریخت. گویی شاهرگ دنیا بریده شده باشد." 

فردای  روز سخنرانی سدات پکر قرار بود گردهمایی بزرگی در آنکارا برگزار شود. ساعت ۱۰ صبح روز شنبه دهم اکتبر ۲۰۱۵ جمعیت زیادی مقابل ایستگاه راه آهن آنکارا در انتظار رسیدن زنان، اعضای جامعه کویر ترکیه، فعالان کارگری، صلح و احزاب مختلف از اقصی نقاط ترکیه بودند؛ قرار بود همه با هم هم به سوی میدان صحیه به راه بیافتند. قرار است راس ساعت ۱۱ گردهمایی بزرگی در این میدان در حمایت از صلح و دموکراسی و مخالفت با جنگ با ابتکار چندین حزب از جمله حزب دموکراتیک خلق ها برگزار شود. از اقصی نقاط خیابان های اطراف ایستگاه مرکزی راه آهن آنکارا صدای شعار و بحث های سیاسی مرتبط با انتخابات پیش رو می آید؛ انتخاباتی که برای تمام احزاب حیاتی است و آینده سیاسی آنها در گروه آن است. در کمتر از ۳ ثانیه صدای دو انفجار سکوتی مرگبار را بر تمام منطقه حاکم می کند. دو انفجار در ورودی های زیرگذر مقابل ایستگاه راه آهن به وقوع پیوسته، صدای ناله و کمک از میان جمعیت بلند می شود. اندکی بعد انفجار سومی هم رخ می دهد. چند دقیقه بعد مشخص می شود که دو عامل انتحاری خود را در میان جمعیت منفجر کرده اند. پلیس ضد شورش که از پیش در اطراف ایستگاه راه آهن مستقر شده بود بجای کمک به مجروحان به نیروهای امدادی و افرادی که سعی در کمک به قربانیان داشتند حمله کرد. در مجموع در نتیجه انفجارهای آنکارا ۱۰۷ شهروند جان باختند و بیش از ۵۰۰ نفر نیز مجروح شدند.


انفجار آنکارا، ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵

اگرچه سدات پکر و مقام های وقت دولت ترکیه هرگونه ارتباطی میان تهدیدهای پکر و انفجار آنکارا را انکار می کنند، اما منابع اطلاعاتی غرب از جمله مرکز اطلاعات و وضعیت اتحادیه اروپا (EUINTCEN) بر این باور هستند که این حمله و حمله های پیش از آن در سوروچ و دیاربکر با مشارکت و اطلاع مقام های امنیتی دولت ترکیه و حزب حاکم عدالت و توسعه صورت گرفته است.

پرونده این کشتار همچون کشتار سوروچ، دیاربکر و شاهین بی در عنتاب هیچگاه به نتیجه نرسید و مقام های قضایی و امنیتی ترکیه با کارشکنی در روند دادرسی و معرفی متهمان اصلی و همکاران آنها، بر این جنایات نیز سرپوش نهاد.

البته این آخرین باری نبود که سدات پکر احزاب و گروه هایی را که خواهان پایان جنگ بودند را تهدید کرد، سه ماه پس از انفجار آنکارا و در ژانویه ۲۰۱۶ سدات پکر در واکنش به نامه بیش از هزار آکادمسین در ترکیه برای پایان دادن به جنگ خطاب به آنان گفت: " ما خونتان را خواهیم ریخت و با آن دوش خواهیم گرفت."

در سال ۲۰۱۶ و پس از تهدیدهای علنی رئیس مافیا گروهی از آکادمیسین ها از سدات پکر به دستگاه قضایی ترکیه شکایت بردند و خواستار محاکمه او شدند. دولت و سیستم قضایی ترکیه البته بیکار ننشستند. همزمان با این تهدید ها وزارت کشور تحت امر سلیمان سویلو با صدور فرمانی پلیس را مامور تامین امنیت رئیس این باند مافیایی کرد. علاوه بر این سدات پکر از سوی دستگاه قضایی ترکیه در ارتباط با پرونده تهدید کردن آکادمیسین ها حکم برائت گرفت و حتی شعبه ۴۱ دادگاه کیفری آناتولی به تبرئه کردن پکر بسنده نکرد و تهدیدهای او در خصوص کشتن هواداران فتح الله گولن را میهن پرستانه خواند.


دیدار سدات پکر و اردوغان

این حمایت ها بی دلیل نبود چرا که رجب طیب اردوغان و آک پارتی از سال ۲۰۱۳ و افشای فایل صوتی دست داشتن خانواده و شخص خود او در پولشویی و فساد اقتصادی به گونه ای در مقابل جماعت فتح الله گولن و قدرت آنها در سیستم قضایی در موقعیت ضعف قرار گرفته بودند. از همین رو اردوغان برای کنار زدن رقیب خود به گروه های مافیایی نزدیک به حزب راست افراطی حرکت ملی و گروه های موسوم به گرگ های خاکستری روی آورد و کم کم اعضای گروه های مافیایی و دولت پنهان را که پیشتر و در جریان پرونده ارگنکون و پُتک (Balyoz) با همکاری قضات نزدیک به فتح الله گولن بازداشت و به حبس های طولانی مدت محکوم کرده بود از زندان آزاد کرد.

همزمان با این تحولات دولت در اقدامی دیگر پروسه صلح متوقف شده سال ۲۰۰۹ با حزب کارگران کُردستان را از سر گرفت. بنظر می رسد که آغاز مجدد مذاکرات صلح به نوعی با تضعیف موقعیت اردوغان در داخل کشور بوده باشد. اردوغان در تلاش بود تا با استفاده از آرامش نسبی به وجود آمده موقعیت خود را از طریق جایگزین کردن مقام های امنیتی، پلیس و برکناری قضات در سیستم قضائی با افراد نزدیک به گروه های مافیایی تقویت و از این طریق بر رقیب و البته همپیمان دیرینه خود فائق آید.

نزاع گلادیاتورها بر سر میراث

اگرچه روند حذف هواداران گولن در سیستم قضایی و دیگر ارگان های دولتی روند قابل قبولی داشت اما وقوع کودتای نافرجام ورق را به طور کامل به سود اردوغان و همپیمانان او برگرداند. در جریان پاکسازی های پس از کودتا صدها هلدینگ و شرکت سرمایه گذاری نزدیک به فتح الله گولن و یا شرکت هایی که گمان می رفت به نوعی با گولنیست ها در ارتباط بوده باشند مصادره و با قیمتی بسیار نازل به افراد و سرمایه داران نزدیک به حزب حاکم و همپیمان آن حزب حرکت ملی واگذار شد.

در فاصله سال های ۲۰۱۶ تا اواخر سال ۲۰۱۹ دولت پنهان در حزب عدالت و توسعه دو گروه مختلف مافیایی وفادار به خود به نام های گروه حکاری و گروه پلیکان (موسوم به گروه استانبول) را مسئول مدیریت فعالیت های زیرزمینی، پولشویی، کسب درآمد از ترانزیت مواد مخدر و همچنین پیش بردن اهداف سیاسی از طریق تهدید، پرونده سازی و حذف مخالفان سیاسی اردوغان حزب عدالت و توسعه می شوند. 


سلیمان سویلو، برات آلبایراک، اردوغان

سلیمان سویلو پیش از بروز اختلافات جدی میان این دو گروه مافیایی، بیشتر با گروه حکاری همکاری می کرد و گفته می شود که وی نقش مهمی در ایجاد هماهنگی میان این گروه مافیایی و ارتش و ژاندارمری برای قاچاق و ترانزیت مواد مخدر از مرزهای شرقی ترکیه و ایران دارد. گروه "حکاری" از شبکه ای گسترده و پیچیده از چندین گروه زیرزمینی در ترکیه، عراق و ایران تشکیل شده است. عملیات ترانزیت محموله های مواد مخدر عمدتا توسط افراد نزدیک به "جوهر آغای هرکی" یکی از سران اصلی "عشیره هرکی" در اقلیم کُردستان و ترکیه صورت می گیرد و محموله های مواد با استفاده از زیرساخت های ارتش و ژاندارمری به غرب ترکیه منتقل می شوند. "جوهر آغای هرکی" تا پیش از سقوط صدام حسین از نیروهای وفادار به او بود و در دهه ۸۰ میلادی فرمانده گردان هشتم نیروهای موسوم به "جاش" در عراق بود. پس از سقوط صدام حسین به صفوف حزب دموکرات کُردستان به ریاست مسعود بارزانی پیوست. با این حال پس از چند سال اختلافات او با مسعود بارزانی تشدید شد و از صفوف این حزب جدا شد و به ترکیه گریخت. نزاع جوهر آقای هرکی با مسعود بارزانی آنچنان شدت یافت که بارزانی در سال ۲۰۰۷ او را متهم به دست داشتن در انفجار قحطانیه در شنگال کرد؛ انفجاری که بر اثر آن بیش از ۷۹۶ شهروند ایزدی جان خود را از دست داده و ۱۵۰۰ تن نیز مجروح شدند. جوهر آغای هرکی در سال ۲۰۱۲ با وساطت مقامهای ترکیه مجددا به صفوف حزب دموکرات کُردستان پیوست، با این حال گفته می شود که از سال ۲۰۱۹ از این حزب فاصله گرفته و در حال همکاری با اتحادیه میهنی کُردستان است.

سعید صفا روزنامه نگار ترکی که اکنون در خارج از ترکیه بسر می برد سال گذشته پرده از روابط نزدیک گروه حکاری و سلیمان سویلو برداشت. به گفته این روزنامه نگار اعضای ارشد گروه حکاری سال گذشته از استعفای سلیمان سویلو به دلیل بحران ناشی از اعمال قوانین منع رفت و آمد برای کنترل پاندمی کرونا ابراز نارضایتی کرده بودند و با استفاده از نفوذ خود در میان نیروهای نظامی و سیاسی و تمسک جستن به ژنرال عارف چتین فرمانده کل ژاندارمری ترکیه تلاش کرده بودند تا مانع از تایید استعفای وی توسط اردوغان شوند و همین اتفاق افتاد و اردوغان با استعفای وی مخالفت کرد.


راست: نچیروان بارزانی، جوهر آغای هرکی؛ چپ: سلیمان سویلو، جوهر آقای هرکی (۲۰۱۶)

در مقابل گروه پلیکان گروهی است که بیش از هر گروه دیگری به خانواده اردوغان نزدیک است. این گروه که گفته می شود توسط برات البایراک داماد اردوغان و سرهات آلبایراک رهبری می شود در سال ۲۰۱۶ همزمان با تشدید اختلافات میان احمد داود اوغلو و اردوغان به سود اردوغان وارد میدان شد و داود اوغلو را مجبور به استعفا کردند. گروه پلیکان از یک سو به واسطه مهمت آغار با تشکیلات مخفی گروه های راست افراطی گرگ های خاکستری و دولت پنهان در ارتباط است و از سوی دیگر نیز با هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (MIT) هماهنگ است. تشکیلات پلیکان با همکاری گروه های مافیایی تحت کنترل مهمت آغار در طی سال های پس از کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ صدها شرکت و هلدینگ را از طریق پرونده سازی و اخاذی به کنترل خود در آورده اند. ارزش دارایی ها و بیش از ۹۶۵ شرکت و هلدینگ هایی که گروه پلیکان و شرکا که تا پایان سال ۲۰۱۷ توسط صندوق بیمه سپرده پس انداز ترکیه (TMSF) مصادره و تصاحب کرده اند ده ها میلیارد دلار تخمین زده می شود؛ از این رقم ۱۱ میلیارد دلار دارایی، شرکت ها و زیرمجموعه های بولدینگ بویداک با بیش از ۱۴۰ هزار کارمند بوده است.

همزمان با مصادره اموال افرادی که متهم به دست داشتن در کودتا و همچنین حمایت از فتح الله گولن بودند، گروه های مافیایی در ترکیه بر سر تقسیم غنائم دچار اختلاف شده و پروسه حذف رقبای کوچکتر شروع شد. بر اساس گزارش دایره مبارزه با قاچاق و جرایم سازمان یافته قدرتمندترین گروه مافیایی در ترکیه با دست کم ۴۲۸ عضو تشکیلات مافیایی علاءالدین چاکیجی است و باند مافیایی سدات شاهین با ۲۵۷ عضو و سدات پکر با ۲۵۳ عضو در رده های بعدی قرار می گیرند.

در سال ۲۰۱۹ سدات پکر برای پایان دادن به اختلافات مالی دو تاجر به سود یکی از آنها وارد نزاع شده و از وی اخاذی می کند. این تاجر نیز به دادگاه استانبول می رود و از سدات پکر که به اتهام تهدید و اخاذی شکایت می کند. این نزاع به پایان می رسد و فرد شاکی نیز شکایت خود را از پکر پس می گیرد. با این حال دادستانی استانبول پرونده را نمی بندد و دستور بازداشت سدات پکر به جرم قاچاق، اخاذی و جرایم سازمان یافته صادر می شود.

سدات پکر از طریق یک سلیمان سویلو وزیر کشور مطلع می شود که دستور بازداشت وی صادر شده و پیش از بازداشت از ترکیه خارج می شود. پکر که هم اکنون در دبی بسر می برد در ابتدا اعلام کرد که فرار نکرده و تنها برای تحصیلات دانشگاهی خود از کشور خارج شده و در بالکان بسر می برد. با این حال گروه استانبول مصمم به بازداشت او در خارج از کشور بود و حکم جلب بین المللی وی نیز صادر شد. اما در تمام موارد این رئیس مافیا با کمک اطلاعاتی که از سلیمان سویلو به دست وی می رسید موفق به فرار از چنگ نیروهای امنیتی می شود.


ناجی شریفی زیندشتی

شواهد حکایت از آن دارد که حمله به تشکیلات ناجی شریفی زیندشتی در پاییز سال ۲۰۲۰ نیز حمله متقابل گروه حکاری و حلقه وفادار به سویلو به گروه پلیکان بوده باشد، چرا که ناجی شریفی زیندشتی از گروه های مافیایی وابسته به هاکان فیدان و گروه پلیکان تلقی می شد؛ فردی که نقشی مهمی در ایجاد هماهنگی میان باندهای مافیایی وابسته به سپاه پاسداران با دولت پنهان در ترکیه دارد.

بنظر می رسد که پروژه حذف گروه پکر به نوعی با بازگشت گروه قدرتمند علاءالدین چاکیجی و همکاری دو جانبه این گروه با تشکیلات تحت امر مهمت آغار موسوم به "گروه استانبول" ارتباط دارد. گروه استانبول پس از تصفیه های گسترده در سیستم قضایی ترکیه، افراد و قضات نزدیک به خود دیگر گروه های مافیایی را منصوب کرده اند. به عبارتی تمام سیستم قضایی ترکیه در حال حاضر در قبضه گروه استانبول است و همین گروه نیز سعی در حذف دیگر جریان مافیایی قدرتمند نزدیک به سلیمان سویلو را دارد.

بازگشت پاترون و پایان بازی

همزمان با تشدید بحران کرونا و همچنین نزاع میان دو گروه حکاری و گروه استانبول یا همان "گروه پلیکان"، علاءالدین چاکیجی رئیس بزرگترین باند مافیایی ترکیه، همکار سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه در دهه ۹۰ و اوایل دهه نخست قرن بیستم از زندان آزاد شد. آزادی این تبهکار بین المللی به درخواست دولت باغچلی رهبر حزب راست افراطی حرکت ملی و با بهانه مقررات کرونا و جلوگیری از شیوع آن در زندان ها آزاد شد. باغچلی و حزب متبوع او از بدو تشکیل ائتلاف با حزب عدالت و توسعه خواستار آزادی این تبهکار از زندان بودند و حتی باغچلی در سال ۲۰۱۸ به دیدار چاکیجی در زندان رفت.


علاء الدین چاکیجی، دولت باغچلی

آزاد شدن چاکیجی از زندان وضعیت را برای پکر و سویلو بیش از پیش بغرنجتر کرد. چرا که پکر و چاکیجی هردو به طیف سیاسی گرگ های خاکستری تعلق داشتند و بنظر می رسد که پروژه حذف پکر به دلیل عملکرد ضعیف وی در پروژه های امنیتی دولت پنهان بوده و با حذف او فضا را برای با بازگشت چاکیجی به صحنه سیاست در ترکیه باز کردند. این مسئله را می توان از خلال اظهارات بی پرده و صریح چاکیجی علیه مخالفان اردوغان در صحنه سیاست دید. او در سخنانی خطاب به کمال کلچدار اوغلو و در دفاع از دولت باغچلی گفت: "عاقل باش و مواظب! اگر خائنان به وطن را با دولت باغچلی در یک کفه ترازو قرار دهی بزرگترین اشتباه عمرت را مرتکب شده ای. اگر اینطور شود مجازاتت خواهم کرد."

تفویض جایگاه صدات پکر در دولت پنهان به چاکیجی و حزب حرکت ملی از همان ماه های نخست موجب بروز اختلاف جدی میان این دو گروه تبهکار شد و حتی گفته می شود که چندین تن از اعضای گروه چاکیجی توسط باند پکر در زندان بقتل رسیده اند. با این حال پکر از ادامه نزاع منصرف شد و در ویدیویی که در ماه مه در کانال خود در یوتیوب منتشر کرد اعلام کرد که با چایجی تماس گرفته و هرگز دشمن هم نخواهند بود.

امید واهی و وعده های پوچ

سدات پکر پس از کاهش تنش ها و بستن "عقد اخوت" با چاکیجی و به رسمیت شناختن جایگاه او در سلسله مراتب باندهای مافیایی و دولت پنهان امیدوار بود بتواند به ترکیه باز گردد. سایگین اوزتورک ستون نویس روزنامه سوزجو نیز پس از صلح پکر و چاکیجی در مقاله ای به این مسئله اشاره کرده و می نویسد: "پس چه زمانی سدات پکر به ترکیه باز می گردد؟ تاریخ بازگشت هنوز مشخص نیست، اما فکر نمی کنم زیاد طول بکشد."

همزمان سلیمان سویلو نیز به وی خبر می دهد که در حال مهیا کردن شرایط برای بازگشت او است و از پکر می خواهد تا تحمل بیشتری به خرج دهد. با این حال در این مدت بارها برات آلبایراک وزیر اقتصاد آن زمان ترکیه و داماد اردوغان را آماج حملات خود قرار می دهد و او را متهم می کند که در تلاش بوده تا علیه وی پرونده سازی کند و آلبایراک را مسبب اصلی خروج خود از ترکیه معرفی می کند.

سدات پکر پیش از سکوت چندین ماهه خود مدعی شد که علیه او حکم جلب بین المللی صادر کرده اند و تلاش کرده اند او را در مقدونیه شمالی بازداشت کنند اما موفق به فرار می شود و از طریق مراکش خود را به دوبی می رساند. در مدت زمانی که سدات پکر از نظرها پنهان بود چندین عملیات بزرگ در تمام ترکیه علیه گروه های وفادار به پکر  توسط پلیس و دایره مبارزه با جرایم سازمان یافته صورت گرفت و شمار زیادی از این افراد بازداشت شدند.

"با هم عمق شما را خواهیم دید"

یک سال پس از غیب شدن سدات پکر مجددا با انتشار یک ویدیوی تازه اعلام وجود کرد. در این ویدیو بیشتر از آنکه بخواهد جزئیات از آنچه در دولت پنهان در حال وقوع است را برملا کند با فرستادن پیام هایی به "مهمت آغار" سعی در رسیدن به توافق با آنها و بازگشت به ترکیه بود. پکر می گوید "من در قلب آنها زندگی کردم. من تمام این اتفاقات را از سر گذرانده ام. هر آنچه که در این کشور اتفاق افتاده یا شاهد آن بودم و یا اینکه در آن شرکت داشتم. می خواهید مرا بترسانید؟ وای دولت پنهان. عمق شما را خواهیم دید."

با این حال سدات پکر پاسخ درخوری نمی گیرد و این سرآغازی می شود برای ویدیوهای سریالی سدات پکر که تا کنون میلیون ها بار در یوتیوب دیده شده اند. سدات پکر از همان ابتدا پیکان حملات خود را متوجه مهمت آغار و پسرش تولگا آغار نماینده استان العزیز در پارلمان ترکیه می کند.

پکر بدون مقدمه به سراغ داستان مرگ مشکوک یلدانا کاهرامان دانشجو و خبرنگار قرقیز تبار می رود و ادعا می کند که تولگا آغار به او تجاوز کرده و سپس او را به قتل رسانده است. به گفته پکر کاهرامان به پلیس مراجعه میکند و از تولگا آغار به دلیل تجاوز شکایت می کند. اما همان روز تولگا آغار همراه با پدرش مهمت آغار دانشجوی قرقیز را با هلیکوپتر به مکان نامعلومی منتقل می کنند و روز بعد پیکر بی جان یلدانا در محل زندگیش یافت می شود. به گفته پکر پرونده شکایت یلدانا کاهرمان نیز توسط مقام های پلیس از بین می رود.

یک روز پس از انتشار ویدیوی سدات پکر، مقام های قضایی و پلیس اتهام های مطرح شده توسط پکر را تکذیب کردن. تولگا آغار نیز اعلام کرد که هیچ ارتباطی با مرگ یلدانا قهرمان ندارد.

همکاری چند جانبه برای بالا کشیدن اموال تاجر نفت داعش

روز ۱۷ مارس ۲۰۲۰ نیروهای امنیتی ترکیه مبارز منصیفوف قربان اوغلو یکی از بانفوذترین و ثروتمندترین تجار ترکیه و آذربایجان را بازداشت کردند. منصیفوف پیش از بازداشت یکی از اصلی ترین شرکای تجاری خانواده اردوغان و گروه های همپیمان با او بود. منصیفوف اصالتا اهل جمهوری آذربایجان است و در سال ۲۰۱۵ ثروت و بالغ بر ۱.۴ میلیارد دلار تخمین زده می شد. وی صاحب یکی از بزرگترین ناوگان های حمل و نقل دریایی از جمل خطوط انتقال نفت بود.


مهمت آغار، موبارز منصیفوف

این تاجر آذربایجانی که از سال ۲۰۰۶ تابعیت ترکیه را نیز دارد، تا سال ۲۰۱۷ تقریبا دو سوم تجارت و حمل و نقل محموله های نفتی دریای سیاه و حوزه دریای خزر را در اختیار داشت. او از فرصت هایی که در خلال همکاری با خانواده اردوغان بدست آورد بندر ورشکسته مارینا در بودروم را خریداری کرده و با سرمایه گذاری هنگفت آن را به سود رساند. علاوه بر در اوج تنش میان ترکیه و روسیه در پی ساقط شدن جنگنده روسی بارها توسط رسانه ها و مقامات های روسی ترکیه متهم به تجارت و فروش نفت داعش از طریق شرکت حمل و نقل دریایی پالمالی متعلق به منصیفوف کردند. 

علیرغم روابط استراتژیک و گسترده منصیفوف با خانواده اردوغان، باکو موفق به تغییر نظر مقام های آنکارا شد و به گفته این تاجر آذربایجانی علی اف و شرکت نفت آذربایجان با پرداخت رشوه علیه او پرونده سازی کردند. به گفته احمد شیک روزنامه نگار تحقیقی و نماینده پارلمان ترکیه منصیفوف سه روز پس از تماس تلفنی میان اردوغان و الهام علیف بازداشت شده است.

منصیفوف پیش از بازداشت در ماه مارس و در ماه فوریه نامه ای خطاب به اردوغان می نویسد و مدعی می شود که یک شرکت نفتی روسی به نام Lukoil و شرکت ملی نفت آذربایجان SOCAR برای وادار کردن او برای صرف نظر کردن از دعوی حقوقی علیه این دو شرکت در دادگاه لندن علیه وی توطئه کرده اند. با این حال در ۱۷ مارس منصیفوف به ظن ارتباط و همکاری با تشکیلات فتح الله گولن بازداشت و به زندان سلیوری منتقل شد.


ساحل توریستی پارمارینا در بودروم

سه روز پس از بازداشت منصیفوف در نامه خطاب به افکار عمومی ترکیه اعلام کرد که "ترکیه همچون آذربایجان دیگر کشور قانون نیست و کاخ های عدالت همچون مراکز خرید و فروش شده اند."

سدات پکر در ارتباط با پرونده این تاجر آذربایجانی مهمت آغار و فرزندش تولگا آغار را متهم به دسیسه چینی برای غصب سهام منصیفوف از بندر لوکس پالمارینا کرد. پس از بازداشت و محکوم شدن منصیفوف مهمت آغار سهم او را با پرداخت ۲۹ میلیون دلار تصاحب کرد؛ بندری که گفته می شود ارزش آن بیش از یک میلیارد دلار است.

پکر در این ویدیو علاوه بر ماجرای منصیفوف، آشکارا مهمت آغار وزیر اسبق کشور و رئیس آکادمی پلیس استانبول را هدف قرار داد و او را متهم به تجارت مواد مخدر کرد. پکر افزود که مهمت آغار و تشکیلات او در دولت پنهان و حزب راه راست (DYP) نیز بخشی از ائتلاف حاکم در ترکیه است.

ترکیه ساحل امنی برای تجارت مواد مخدر

اوایل ماه ژوئن سال ۲۰۲۰ پلیس کلمبیا یک محموله ۴.۹ تنی کوکائین را در یکی از بنادر این کشور کشف و ضبط کرد. مقامهای امنیتی کلمبیا اعلام کردند که مقصد این محموله یکی از بنادر ترکیه بوده است. در اوایل ماه می نیز یک محموله دیگر بزرگ کوکائین توسط نیروهای امنیتی پاناما کشف و ضبط شد مقصد این محموله نیز بندر مرسین در ترکیه بود. جالبتر اینکه این محموله از بندر پوترو بولیوار اکوادور بارگیری شده بود؛ بندری که از سال ۲۰۱۶ طی قراردادی ۵۰ ساله به اجاره یک کمپانی ترکیه به نام یل پورت در آمده است، قراردادی که با حضور شخص رجب طیب اردوغان به امضا رسید. اگرچه مقام های کلمبیا و پاناما صراحتا از ترکیه به عنوان مقصد این محموله ها نام برده بودند اما هیچ یک از مقام های ترکیه به این گزارش ها واکنشی نشان نداد.

علاوه بر این موارد در طی دو سال گذشته بارها خبرهایی مبنی بر کشف و ضبط محموله های بزرگ کوکائین در ترکیه منتشر شده است؛ عمدتا تحت عنوان موفقیت پلیس در امر مبارزه با ترانزیت و قاچاق مواد مخدر. در آگوست ۲۰۲۰ حدود ۵۴۰ کیلوگرم در استانبول کشف شد و در اکتبر همان سال نیز ۲۲۰ کیلو گرم نیز در بندر مرسین.


محموله کشف شده در پاناما

اهمیت این محموله ها زمانی بیشتر می شود که سدات پکر به آنها اشاره می کند. پکر در ویدیویی که در ۶ ماه مه منتشر کرد اعلام کرد که مقصد محموله ۴.۹ تنی کوکائین بندر ازمیر بوده و مهمت آغار سهم بسزایی در آن داشته است و قرار بر این بوده که این مواد از طریق بالکان و گروه های مرتبط با مهمت آغار به اروپا منتقل شود. با این حال کشف محموله خطرات را متوجه باند مهمت آغار می کند اما سلیمان سویلو به او در مخفی کردن نقش باندش در تجارت مواد مخدر کمک می کند.

وزیر کشور ترکیه در مقابل با رد گفته های پکر مدعی شد که در زمانی که این محموله ها کشف شده اند کشور گرفتار بحران کرونا بوده و مقام های کلمبیایی هیچ اطلاعاتی را با آنکارا به اشتراک نگذاشته اند. سلیمان سویلو و نیروهای امنیتی ترکیه چند روز پس از اظهارات پکر خبر از کشف و ضبط بیش از نیم تن ماریجوانا و قرص های روانگردان کپتاگون در بندر اسکندرون دادند.

" پنیرهایی با طعم کوکائین"

با این حال مصاحبه های وزیر کشور و تکذیبیه های پی در پی نتوانست سدات پکر را از میدان بدر کند. پکر در هفتمین ویدیو بر شدت حملات و افشاگری هایش افزود. او در این ویدیو که در کمتر از ۲۴ ساعت بیش از ۱۰ میلیون بار دیده شد گفت پس از رسوایی اکوادور و کشف محموله ۴.۹ تنی،  ارکان یلدریم پسر بینالی یلدرم آخرین نخست وزیر ترکیه در ماه ژانویه برای مدیریت یک مسیر جایگزین به ونزوئلا سفر کرده و در این زمینه با مهمت آغار همکاری می کند.


بینالی یلدرم، ارکان یلدرم، سدات پکر

بینالی یلدرم یک روز پس از گفته های پکر تایید کرد که پسرش در ماه دسامبر و ژانویه در ونزوئلا بوده اما ضمن رد ادعای پکر مدعی شد که برای ارسال کیت کرونا و ماسک به ونزوئلا سفر کرده بوده است. با این حال تحقیقات روزنامه نگاران نشان داد که در آن بازه زمانی هیچ محموله ماسک و کیت تشخیص کرونایی از مبادی گمرکی ترکیه خارج نشده است. این اولین باری نیست که فرزندان نخست وزیر سابق ترکیه در مظان اتهام قرار می گیرند، در سال ۲۰۱۷ و در نتیجه افشای اسناد مالی موسوم به "پارادایس" اسم ارکان و برادرش بولنت یلدرم سهامدار و صاحب چندین شرکت بزرگ با سرمایه ای حدود ۱۰۰ میلیون دلار هستند که در هلند، جزایر مارشال و مالت به ثبت رسیده اند.  حزب حاکم عدالت و توسعه همان زمان مانع از تشکیل کمیسیون برای بررسی اسناد پاناما و پارادایس در پارلمان شد.

بنظر می رسد مسیر تجارت مواد مخدر در ونزوئلا ارتباطی با واردات پنیر از این کشور داشته باشد. دو ماه پس از اعلام وزیر کشور ترکیه مبنی بر واردات پنیر بدون تشریفات گمرکی، نیروهای پلیس در ونزوئلا در ماه اکتبر یک محموله بزرگ کوکائین را که در پاکت های پنیر جاسازی شده بود و قرار بود به ترکیه منتقل شود کشف کردند.


محموله کشف شده در ونزوئلا

به گفته مراد مراد اوغلو از اعضای تحریریه روزنامه سوزجو واردات پنیر از ونزوئلا با فاصله هوایی ۱۰ هزار و ۵۰۰ کیلومتر و از طریق حمل با کشتی که هزینه آن بیشتر از هزینه تولیدش است و آنهم برای کشوری که در آن ۱۹۳ مدل مختلف پنیر تولید می شود هوش خاصی می خواهد.

"مافیا در راس هرم پلیس"

سال ۱۹۹۳ یکی از پرحادثه ترین سال های سیاسی ترکیه بود. در زمستان این سال حزب کارگران کُردستان پس از گفتگو های سری با هیاتی نمایندگی ترکیه آتش بسی یکطرفه اعلام کرد. در میان مخالفت های صریح سلیمان دمیرل نخست وزیر وقت و نیروهایی در دولت پنهان، تورگوت اوزال رئیس جمهور امیدوار بود که با کمک جریانی در ارتش و شمار دیگری از نیروهای سیاسی به جنگی خونین که ۸ سال بود ترکیه را دربرگرفته بود پایان دهد. اما این گفتگوها به سرانجام نرسید، تورگوت اوزال در ۱۷ آپریل و پیش از اعلام رسمی شروع مذاکرات با PKK به طرز مشکوکی درگذشت. یک ماه بعد سلیمان دمیرل نخست وزیر وقت بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زد و تانسو چیلر را مامور تشکیل دولت کرد.

ورق برگشته بود و نه تنها صلحی در کار نبود بلکه تندرو ترین جریان های سیاسی اکنون بر حساس ترین پست های دولت تکیه زده بودند. یکی از این افراد مهمت آغار یکی از اعضای مافیای استانبول و عضو حزب راه راست. تانسو چیلر سه ماه پس از انتصاب مهمت آغار به ریاست نیروهای پلیس ترکیه در ۴ نوامبر ۱۹۹۳ اعلام کرد: " ما لیست بازرگانان کُردی که به PKK کمک می کنند داریم. اسامی حدود ۶۰ نفر در این لیست وجود دارد. دولت علاوه بر   PKK با کسانی که از این حزب حمایت می کنند مقابله خواهد کرد."


ساواش بولدان، عدنان یلدریم، حاجی کایا

درست یکسال پس از این اظهارات و در ۲ ژوئن ۱۹۹۴ ساواش بولدان تاجر و پیمانکار کُرد به همراه دو تن از دوستانش به نام های عدنان یلدرم و حاجی کایا در هتل چنار استانبول توسط پلیس بازداشت شد و به مکان نامعلومی منتقل شد. دو روز بعد جنازه شکنجه شده او و همراهانش را در حالی که یک گلوله به سرش و یک گلوله به قفسه سینه اش شلیک شده بود در یغلیجا پیدا کردند.

مهمت ایمور از اعضای ارشد میت و مامور دایره "کنترا" در سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (MIT) در اعترافات خودش اعلام کرده بود که ساواش بولدان و تعداد دیگری از تاجران کُرد توسط یکی از ماموران میت به نام طارق اوموت ترور شده اند. ایمور افزوده بود که تمام ترورها با تصمیم مقامات میت و شورای امنیت ملی ترکیه صورت می گرفتند.

نزدیک به سه دهه پس از این قتل ها سدات پکر پرونده این ترورها را مجددا گشود. پکر مهمت آغار را متهم کرد که برای پاک کردن کارنامه خود دست به این ترورها زده است. پکر می گوید مهمت آغار پیش از آغاز به کار به عنوان رئیس پلیس ترکیه با شاواش بولدان و تعداد دیگری از بازرگانان کُرد در ارتباط بوده و سهم خود را از تجارت مواد می گرفته است. اما پس از ورودش به دولت تغییر رویه می دهد: "آرزویش این بود که وارد سیاست شود و سرانجام رئیس جمهور شود. برای پاک کردن تاریخ مقابل شورای امنیت ملی سخنرانی کرد. خانم چیلر او را متقاعد کرد و او هم شروع کرد به کشتن همه. این کار را برای پاک کردن گذشته خود کرد."


کوتلو آدالی

پکر علاوه بر پرونده تاجران کُرد از ماجرای ترور یک روزنامه نگار اهل قبرس شمالی نیز پرده برداشت. سدات پکر میگوید که کوتلو آدالی توسط تیمی تحت ریاست کورکوت ارکن سرهنگ بازنشسته ارتش و با دستور مهمت آغار رئیس وقت پلیس ترکیه کشته شده است. آتیلا پکر از مجرمان مشهور ترکیه و برادر سدات پکر نیز پس از افشاگری های برادر خود شهادت داده که در سال ۱۹۹۶ همراه با کورکوت ارکن برای قتل این روزنامه نگار به قبرس شمالی سفر کرده بوده اند اما موفق به ترور او نمی شوند.

آتیلا در اظهارات خود در مقابل نماینده دادستانی اذعان کرده که بعدها و زمانیکه وی در زندان بوده کورکوت ارکن به او اطلاع داده که کوتلو آدالی را ترور کرده اند.

ارسال اسلحه برای النصره

در ژانویه سال ۲۰۱۴ نیروهای ژاندارمری در شهرک جیحان از توابع آدانا چندین کامیون را با دستور قضایی متوقف کردند. گزارش شده بود که این کامیون ها حامل اسلحه و مهمات برای گروه جهادی النصره (شاخه سوری القاعده) و گروه تازه تاسیس شده دولت اسلامی عراق و شام هستند. با این حال دولت و شخص اردوغان با رد ادعاهای منتشر شده مدعی شد که این کامیون ها حامل کمک های بشر دوستانه سازمان IHH برای شهروندان ترکمن در سوریه بوده است.

یکسال پس از این رسوایی روزنامه جمهوریت تصاویر محموله های توقیف شده را منتشر کرد. محموله های بشر دوستانە دولت شامل ۱۰۰۰ گلوله خمپاره ، ۱۰۰۰ گلوله توپ ، ۵۰ هزار قطعه اسلحه و ۳۰ هزار گلوله بوده است. با انتشار این تصاویر اردوغان روزنامه جمهوریت و سردبیر وقت آن جان دوندار را متهم به جاسوسی کرد و تهدید کرد که تاوان سنگینی بابت این کار پرداخت خواهند کرد. علیرغم تمام مستندات دولت و مقام های ارشد ترکیه همچنان ارسال مهمات و اسلحه برای النصره را انکار می کردند. احمد داود اوغلو نخست وزیر وقت در روز ۶ ژوئن ۲۰۱۵ در جمع هزاران هوادار آک پارتی گفت: "من این را اینجا می گویم ، خدا شاهد است ، همه تاریخ شاهد است و سوابق می دانند که به خدا سوگند ، آن کامیون ها برای ترکمن های شهرک بایربوجاک ارسال شدند."

هفت سال پس از رسوایی "کامیون های میت" اکنون سدات پکر در آخرین ویدیوی خود ابعاد بزرگتری از این رسوایی را برملا کرده است. پکر می گوید که پس از توقیف کامیون های سازمان میت او خود راسا شروع به ارسال کمک برای گروه های ترکمن سوریه می کند و دولت نیز پیشنهاد می دهد که چندین محموله آنها نیز همراه با کاروان کمک های رسمی سدات پکر به سوریه ارسال شوند.

به گفته پکر محموله هایی که دولت تحت پوشش نام او به سوریه اعزام کرده بود حاوی اسلحه و مهمات بوده و این محموله ها توسط شرکت مشاوره صنایع دفاعی SADAT ارسال شده بود و سازمان میت و ارتش ترکیه به صورت رسمی نقشی در سازماندهی و ارسال این محموله ها نداشته اند.



سدات پکر می گوید: "بعدها شروع به ارسال تعداد زیادی خودروی میتسوبیشی کردم، به من گفتند (منظور دولت و SADAT .م) که تعدادی از آنها را به ما نمیدی،  گفتم باشه بذارید تعدادی را به آنها بدهیم. ترکمن ها از هر نقطه ای که خودرو به دستشان رسیده بود ویدیوی تشکر منتشر می کردند. در یکی دو تا از ویدیوها عربی صحبت می کردند. بعدها برادران ترکمانمان گفتند اینها النصره هستند. دوستان دیگر هم گفتند که این محموله هایی که ارسال کردیم برای النصره بوده است."

مافیا و سپاه قدس

در اکثر ویدیوهای منتشر شده توسط سدات پکر در چند ماه گذشته میز کار و اطراف خود را با مجموعه ای از پیغام های سمبلیک طراحی می کند. پکر در ویدیوی هشتم بر روی یک تخته "فیلیپ چارت"ی که پشت سر او قرار گرفته است نام ایران را نوشته و آن را با فلش هایی به سه نقطه مرسین، [فرودگاه] صابیحه گوکچن و دو حرف S.O متصل کرده است. علاوه بر این سه کتاب نیز به زبان ترکی به نام های حضرت علی نوشته اورال چالشلار، همه چیز با تو آغاز می شود نوشته مومن سکمان و رنج کشیدگان و خوارشدگان اثر داستایوفسکی دیده می شود.


اشاره پکر در خصوص افشای روابط دولت ترکیه با ایران

تا این لحظه مشخص نیست که این پیام های رمزی اشاره به چه ماجراها و یا عملیات هایی است که از این طریق می خواهد دولت ترکیه را از طریق افشای آنها تهدید کند. با این حال بە نظر می رسد که این پیام ها به همکاری آنکارا و تهران در عملیات های مشترک پولشویی و تجارت مواد مخدر و همچنین عملیات های امنیتی میان دو کشور ارتباط داشته باشد.

در طی ۱۰ سال گذشته دولت ترکیه کمک شایان توجهی به ایران در زمینه دور زدن تحریم های ایالات متحده کرده است. پرونده رضا ضراب و هالک بانک ترکیه و توقیف طلاهای ایران در ترکیه یکی از جمله موارد افشا شده همکاری میان آنکارا و تهران است. در جریان افشا شدن کمک ترکیه به ایران برای انتقال غیرقانونی طلا و تبدیل آن به ارز با همکاری رضا ضراب، دولت ترکیه در آستانه سقوط قرار گرفت. با این حال اردوغان در طی چند سال تمام قضات، دادستان ها و فرماندهان پلیسی را که در افشای این معاملات و تشکیل پرونده جنایی دست داشتند بازداشت و متهم به جاسوسی و همکاری با فتح الله گولن کرد.


ناصر غفاری، علی حسن سلامی، بهنام شهریاری مشهور به سید علی اکبر میر وکیلی، حسن شعبانی، اکبر فلاح نژاد

یکی دیگر از موارد افشا شده همکاری میان دولت ترکیه و سپاه قدس و جمهوری اسلامی ایران پرونده فعالیت های ناصر غفاری افسر مخفی سپاه قدس و  وابسته کنسولی جمهوری اسلامی ایران در استانبول بود. غفاری یکی از متهمان اصلی پرونده نفوذ اطلاعاتی ایران در ارکان قدرت دولت ترکیه موسوم به پرونده "توحید سلام" بود. پس از انحلال و نابودی گروه هایی چون حزب الله ترکیه، جبهه مبارزان شرق بزرگ اسلامی و حزب جبهه عمل اسلامی ایران با سازماندهی اعضای باقیمانده این سازمان ها مجددا یک سازمان شبهه نظامی مخفی  به نام "سلام - توحید" را در قلب ترکیه تشکیل فعال کرد. برخلاف حزب الله و دو گروه دیگر که هدف آن ها ایجاد بحران و نزاع میان بخش های سکولار و دیندار ترکیه از طریق بمب گذاری و ترور بود، سازمان سلام توحید بیشتر از هر چیز دیگری بر جاسوسی و سرقت اطلاعات از مراکز حساس و بخصوص ارگان هایی که با سرویس های مخفی غربی و ناتو همکاری می کردند تمرکز کرده بود. پرونده این جاسوسی ابتدا توسط روزنامه زمان نزدیک به فتح الله گولن افشا شد. در جریان تحقیقات سه ساله دادستانی و نیروهای پلیس خطوط ارتباطی بیش از ۲۷۰  نفر شنود شده بود. هویت غفاری و بیش از ۲۰ افسر اطلاعاتی ایران نیز پس از شنود تلفن یکی از اعضای گروه "سلام توحید" کشف شد ازجمله این افراد:
رسول عبدالهی (سپاه قدس)، سید اصغر سید ترابی (سپاه قدس)، حمید نصرتی (سپاه قدس)، حبیب الله حیدری (سپاه قدس)، حسین مقتدری (سپاه قدس)، سید علی اکبر میر وکیلی (نام اصلی بهنام شهریاری- سپاه قدس)، اکبر فلاح نژاد (نماینده فعلی رهبر جمهوری اسلامی ایران در افغانستان)، ناصر نورانی (سپاه قدس)، فاطمه رضایی (خواهر محسن رضایی)، حامد حبیبی حافظ آباد (سپاه قدس)، علی حسن سلامی (سپاه قدس)، حسن شعبانی (رایزن فرهنگی سابق ایران در استانبول و مدیرکل فعلی تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی)".


ناصر غفاری در یکی از قرارهای تشکیلاتی در استانبول

در جریان این پرونده مشخص می شود که این افسرهای اطلاعاتی سپاه قدس نتنها در قاچاق انسان و قاچاق مواد مخدر نقش دارند، بلکه به واسطه اعضای توحید سلام به اسناد سری و طبقه بندی نظامی ترکیه نیز دسترسی پیدا کرده بود. همچنین تشکیلات توحید سلام مسئول انفجار مقابل سفارت اسرائیل در سال ۲۰۱۱ بسیاری از این اطلاعات توسط اعضای ارشد حزب عدالت و توسعه در اختیار ایران قرار می گرفت و حتی هاکان فیدان رئیس مهمترین سازمان اطلاعاتی ترکیه میت نیز در مذان اتهام جاسوسی برای ایران قرار گرفت. با این حال دولت با اعمال فشار و تغییرات گسترده در میان قضات و دادستان های دادگستری و همچنین نیروهای پلیس پرونده را پیش از رسیدن به نتیجه مختومه اعلام کرد.

ناصر غفاری از اعضای سابقه دار سپاه پاسداران و سپاه قدس بود و گفته می شود که در جریان جنگ ایران و عراق شیمیایی می شود. غفاری پیش از شروع فعالیت خود در ترکیه چندین سال همراه با تیم های سپاه قدس در اقلیم کُردستان عراق فعالیت می کرده و از سال ۲۰۰۸ به بعد تحت عنوان وابسته سیاسی کنسولگری ایران در استانبول به ترکیه اعزام می شود. ماموریت های وی در ترکیه نیز تا جولای ۲۰۱۳ در ترکیه ادامه می یابد و پس از کشف شبکه سپاه قدس توسط نیروهای ژاندارمری و پلیس ترکیه در جولای ۲۰۱۳ از ترکیه خارج می شود. ناصر غفاری سرانجام یکسال پس از خروج از ترکیه مجددا به آلمان اعزام می شود و به فعالیت های خود در این کشور ادامه می دهد. با این حال ۶ ماه پس از آغاز ماموریت جدید خود در اروپا به دلیل عوارض ناشی از مجروحیت با مواد شیمیایی در بیمارستان خاتم الانبیا میمیرد.


بهنام شهریاری مشهور به سید علی اکبر میر وکیلی همراه با بولنت یلدرم رئیس سازمان IHH و از رابطان القاعده در ترکیه

روابط میان مقام های ارشد جمهوری اسلامی ایران و حزب حاکم عدالت و توسعه برخلاف آنچه تصور می شود روابطی استراتژیک است که اختلافات منطقه ای نیز تا این لحظه نتوانسته است خلیلی در آن ایجاد کند. این روابط پس از کودتای نافرجام ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶ نیز بیش از پیش مستحکم شد. گفته می شود که سازمان های اطلاعاتی ایران به واسطه جاسوس های خود در ترکیه پیش از وقوع کودتا از آن باخبر می شوند و دولت ترکیه را در جریان می گذارند.