زلزله کرمانشاه؛ بسیج عمومی در سایه بی اعتمادی عمومی

Arash Khamooshi -The New York Times

NNSROJ: سه روز پس از زلزله مهیب در غرب استان کرمانشاه همچنان آمار تلفات در حال افزایش است و بسیاری از مناطق بدون هرگونه کمک و امداد رسانی به حال خود رها شده اند.

منابع خبری و گروه های مردمی که برای امداد رسانی به مناطق آسیب دیده اعزام شده اند در سومین روز پس از زلزله ازگله از کمبود امکانات و امداد رسانی ها در این مناطق سخن به میان می آورند.

احمد از اهالی شهر جوانرود که از بامداد روز دوشنبه ۲۳ آبان در حال جمع آوری و ارسال کمک های مردمی به روستاهای آسیب دیده است می گوید شدت خرابی ها در روستاهای دشت ذهاب قابل تصور نیست. " بیش از یکصد روستا را پشت سر گذاشتیم و تمام این روستاها صد در صد تخریب شده بودند."

به گفته این شهروند تا کنون نهادهای دولتی هیچ نوع کمکی را به روستاهای دور افتاده بخش ازگله و دشت ذهاب نرسانده اند و " اینجا چیزی به اسم دولت وجود ندارد و همه چیز توسط خود مردم مدیریت و سازماندهی می شود. هرچه در توان داشتند با امکاناتی که در اختیار داشتند به مناطق آسیب دیده منتقل کرده و به دست مردم رساندند."

از سوی دیگر علی رغم گذشت سه روز از وقوع زلزله در استان کرمانشاه هنوز آمار دقیق و مشخصی از شمار کسانی که جان خود را از دست داده و مجروح شده اند در دست نیست. 

معاون استانداری کرمانشاه روز سه شنبه در گفتگو با رسانه ها اعلام کرده که دست کم ۴۷۴ شهروند بر اثر زلزله جان خود را از دست داده و بیش از ۹۳۰۰ تن نیز مجروح شده اند.


عکس: حسن باقری

در مقابل پزشکی قانونی و سازمان امداد و نجات آمار قربانیان را به ترتیب ۴۳۹ و ۴۳۲ نفر اعلام کرده اند.

برخی گزارش های حکایت از آن دارد که در بسیاری از روستاها پیکر قربانیان پیش از رسیدن مقام های مسئول به خاک سپرده شده و همچنین پیکر شماری از قربانیان در برخی از روستاهای دشت ذهاب همچنان زیر آوار هستند.

احمد به نقل از شهروندان چندین روستا توضیح می دهد که برخی از قربانیان به دلیل نبود نیروهای امدادی و برودت هوا جان خود را از دست داده اند. "در منطقه قلخانی از سرپل ذهاب به سمت دالاهو تا نزدیک شهر ثلاث باباجانی جریان برق همچنان قطع است و مردم آسیب دیده هیچ وسیله گرمازایی جز آتش برای گرم کردن خود در اختیار ندارند. شدت سرما بحدی است که ما جرات باز کردن پنجره های ماشین رو هم نمی کردیم. نمی دانم این مردم چطور شب را به روز می رسانند."

همزمان با افرایش انتقادها از نبود سازماندهی و مدیریت در ارسال کمک ها و امداد رسانی به مناطق آسیب دیده، سازمان مدیریت بحران خبر از اعزام ۴ تیم ویژه از کارشناسان و مدیران این سازمان جهت تعیین میزان خسارات و تسهیل در امداد رسانی به مناطق زلزله زده داده است.

بهنام سعیدی در گفتگو با خبرگزاری برنا اظهار داشته " گزارش‌هایی مبنی بر وجود برخی اشکالات در نحوه توزیع اقلام و اسکان مردم آسیب دیده دریافت کردیم که به دستور ریاست محترم سازمان تیم های تخصصی تشکیل و به منطقه اعزام شد."

بر اساس تقسیم بندیهای صورت گرفته مسئولیت ارسال کمک ها و رسیدگی به وضعیت مناطق آسیب دیده روستایی به نیروهای بسیج و سپاه واگذار شده است؛ نقشی که تا کنون با انتقادهای فراوانی همراه بوده است. 



رامین از اهالی کرند غرب می گوید نیروهای سپاه عملا هیچ فعالیتی نداشته و حضور و یا عدم حضور آنها تاثیری بر وضعیت موجود در این مناطق نگذاشته است. "حتی در مواردی به بهانه های مختلفی چون نبود امنیت و راهزنی مانع از ارسال کمک های مردمی به مناطق آسیب دیده می شوند."

این شهروند یارسان در ادامه با انتقاد از رسانه های توضیح می دهد "تمام چیزی که گفتن راهزنی شده، مردم درمانده روستاهایی بودند که که هیچ کمکی دریافت نکرده بودند و به همین دلیل راه را بر کاروانهای ارسالی بستند و بار بعضی از کامیون ها را خالی کردند و با خود به روستاهایشان منتقل کردند. من به همراه برادر و شمار دیگری از همشهریامون از صبح زود وارد منطقه شدیم و یک به یک روستاها را رفتیم ولی نه راهزنی دیدیم و نه کسی برای ما مزاحمتی ایجاد کرد."

رامین می گوید اگر دولت و نیروهای امنیتی مانع تراشی نکنند خود مردم می توانند نحوه امداد رسانی و ارسال کمک ها را سازماندهی کنند. "ببینید مردم حتی وقتی که عزیزانشان را از دست داده بودند، خانه هایشان رویشان آوار شده بود سریع و بدون هرگونه حمایتی و دست تنها پیکر عزیزانشان را از زیر آوار بیرون آورده و به خاک سپرده اند."

بر اساس خبرهای رسیده به پایگاه خبری و تحلیلی روژ بسیاری از کسانی که اقدام به جمع آوری و ارسال کمک به مناطق آسیب دیده کرده اند حاضر نبوده اند کمک ها را برای توزیع در مناطق آسیب دیده به نهادهای دولتی تحویل دهند.

احمد که به همراه بستگانشان چندین بار محموله های کمک را از جوانرود به دشت ذهاب منتقل کرده اند می گوید هیچ کس و حتی مردم خسارت دیده به دولت و نهادهای نظامی اعتماد ندارند. "چند تن از دوستان و نهادهای فرهنگی روز اول کمک جمع آوری کردند و به هلال احمر تحویل دادند، ولی هیچ اقدامی برای توزیع کمک ها نکردند. علاوه بر این ما از این هراس داشتیم که کمک هایی که مردم خود جمع کرده اند توسط افراد فاسد به یغما برود."

ع.گ