logo
Youtube twitter Rss FB Google Email
Tuesday, January 7, 2025
Shortnews Picture
Shortnews Picture

موضوع روز:

امید گردیگلانی

پیکر بندی مجدد خاورمیانه: داعش و تغییر دموگرافی

Friday, July 10, 2015


جیمز.م. دورسی- Your Middleeast
برگردان از انگلیسی: امید گردیگلانی

جنگ داخلی سوریه و جنگهای فرقه ای عراق با وارد شدن دولت اسلامی نتایج وسیعی را برای دموگرافی سرتاسر منطقه دربرداشته است. منطقه خودمختار کردستان عراق که سابقا به لحاظ اتنیکی از همگنی نسبی برخوردار بود، اکنون به دلیل جاری شدن سیل پناهندگان عرب بدرون منطقه ای که در انتظار اعلام یک دولت مستقل کردی است دچار تغییرات بنیادین جمعیتی شده است. هجوم پناهندگان فراری از نواحی تحت کنترل دولت اسلامی و نبرد در سرتاسر منطقه ارتش عراق و میلیشیای شیعه را علیه جهادیستها وارد گود مبارزه کرده است. در نتیجه، در کردستان است که تاثیر داعش بر مرزها و دموگرافی منطقه به نظر می رسد فوری ترین و وسیعترین تاثیر را از خود برجای گذاشته است.

پیامدهای استقلال کردستان

آرزوی دیرین کردها برای دستیابی به استقلال سال گذشته یک هفته بعد از تصرف موصل، دومین شهر بزرگ عراق به اوج خود رسید. مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق با حمله برق آسا و کنترل کردن مناطق نفت خیز کرکوک و سرعت بخشیدن به رفراندومی که کردها باید طی آن به استقلال کردستان رای دهند به این موقعیت جدید پاسخ داد. با این وجود، حضور پناهندگان غیر کرد که احتمالا تا آینده ای غیر قابل پیش بینی در این منطقه باقی خواهند ماند، و اکنون تقریبا یک سوم جمعیت پنج میلیون و ۲۰۰ هزاری این منطقه را تشکیل می دهند؛ چشم انداز استقلال این منطقه را شدیدا پیچیده کرده است. جریان پناهندگان سیمای این منطقه را که قبلا با جمعیت منحصرا کرد آن قابل شناسایی بود به سیمایی کاملا ملغمه ای  تبدیل کرده است و مطایبه آمیز اینکه این عناصرِ ناخواسته ی امواج پناهندگان با ایستار ضد ناسیونالیستی یک امپراتوری پان-اسلامیستی کاملا متناسب است.

تداوم تهدید نظامی از سوی داعش بارزانی را به تلطیف آرزوهای خود واداشته است؛ اما اتفاقا در جریانی کاملا برعکس رویدادهای شمال سوریه که در آن اعراب سنی کردهای سوریه را؛ که اخیرا به پیروزیهای در مقابل داعش دست یافته اند؛ متهم می نمایند که نواحی تحت کنترل خود را برای تاسیس یک دولت کرد آماده می کنند.

هجوم پناهندگان حساسیتهای متعددی را برانگیخته است. مانند اردن و لبنان که پناهندگان سوری و عراقی توازن دموگرافیکی  را برهم زده و فشارهای شدیدی را بر خدمات زیرساختی کشورهای میزبان وارد آورده اند، در منطقه اقلیم کردستان نیز اعراب برای دستیابی به بازار کار کردستان و با قیمتهای ارزانتر از کارگران محلی در حال رقابت هستند. به همین سان، اجاره ها و قیمت واقعی املاک و مستغلات نیز با سرعت روبه افزایش خود که از استطاعت آنها خارج و سر به فلک کشیده است و کردها را از دستیابی به املاک و مستغلات محروم کرده است.

تنشهای بالقوه اجتماعی که سابقا در لبنان و سوریه مشاهده شده است، می تواند بعد گسترده تری را در عراق بخود بگیرد؛ چرا که در عراق کردها و اعراب دیری است که تجربه ناخوشایندی از همزیستی را باهم از سرگذرانده اند. کردها هنوز  بمباران شیمیایی صدام را از یاد نبرده اند. از یاد نبرده اند که بلافاصله بعد از سقوط صدام در سال ۲۰۰۳ اعرابی را که به تشویق صدام در نواحی کرد نشین سکنی گزیده بودند از این مناطق اخراج کردند.

اکنون نشانه های تنش با اعراب درمیان کردهایی که تبعیض، سرکوب و خشونت تاریخی را در دوره های قبل احساس کرده اند مشهود است.  کردها اکنون شروع به نشان دادن خشم خود کرده اند چرا که به زعم آنها در حالیکه کردها به جنگ با داعش در خط مقدم مجبور شده اند  تنشهای تهدید کننده ی  اجتماعی بین کردها و اعراب  با منافع داعش به تشدید مشکلات منجرشده است. برای مثال یک دانشجوی کرد مسئولیت بمبگذاری در یک خودرو را که در نزدیکی کنسولگری آمریکا در اربیل منفجر شد پذیرفت. کردها چنین مواردی را از تنشهای تهدید کننده قلمداد می کنند.

جدایی طلبی روبه افزایش

تحلیلگران با وجود تنشهای بین پناهندگان سوری که ۲۵ درصد جمعیت  لبنان و اردن  را تشکیل می دهند،  علیرغم ناراحتی طبیعی ساکنان این دو کشور را به خاطر عدم اعتراض ستوده اند. تنشهای ناشی از حضور پناهندگان در ترکیه ۷۵ میلیونی نیز مشاهده می شود، اما این کشور مشکلات دموگرافیکی و هویتی کمتری را در جذب پناهندگان متحمل شده است. به علاوه ظهور داعش نه فقط یک واحد اسلامی تندرو را در قلب منطقه خاورمیانه ایجاد کرده است که به طور طبیعی خود را بسط و گسترش می دهد، آرزوهای دیرینه ناسیونالیستهای کرد را نیز همراه با بسیاری دیگر از گروها تشدید کرده است. سنی های عراق به کردستان فرار می کنند؛  در حالیکه  بخشی دیگر از اعراب سنی  از ترس ناسیونالیسم ضد-سنی شیعیان که رو به افزایش است  داعش را کمتر به عنوان یک شر و دشمن می بینند. اقلیت علوی سوریه ممکن است به عنوان تنها راه فرار از مخالفان به قلب نواحی سوریه عقب نشینی کند. گرایشهای جدایی طلبانه نیز در منطقه نسبتا امن و نفت خیز غنی جنوب که موتور اقتصادی حکومت در بغداد است در حال ظهور است.

در سرتاسر خاورمیانه، داعش و درگیریهای خشونت آمیز این گروه در حال تغییر واقعیتهای منطقه و واداشتن گروههای مذهبی و قومی به  تجدید نظر در گزینه های پیش رویشان می باشد. در اقلیم کردستان سقوط قیمت نفت باعث مشکلات فراوانی در میزبانی از پناهندگان شده است، پاتریک اسگود رئیس هیات کردستانی نفت عراق براین باور است که سنگینی شمار (دموگرافی) به نفع پیگیری و انجام مصالحه ای در درون یک سیستم فدرال است نه امید بستن به استقلال. این یادآوری همان گفته فواد حسین رئیس دفتر ریاست اقلیم است که خاطر نشان ساخته است: در حالیکه داعش در همسایگی شما است، نمی توانید آسوده بخوابید. شما کابوسهای بیشماری را پیش رو دارید. اکنون با واقعیت متفاوتی روبرو هستیم. ما در مواجهه با یک تهدید هستیم ... حباب ترکیده است.

Telegram Icon

به تلگرام پایگاه خبری و تحلیلی روژ بپیوندید

مطالب مرتبط:

کلمات کلیدی:


دیگر مقالات نویسنده

بازنشر مطالب پایگاه خبری و تحلیلی روژ تنها با ذکر منبع مجاز است

تحلیل خبر

analis picture

قاتلانی بی خبر از مقتول؛ روایت قتل امید حسنی

آسمان شهر ابری است و از شب گذشته باران امان نمی دهد. شهر همچون تمام روزهای انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" ملتهب است وآبستن حوادث تلخ و شیرین. مردم هنوز عزادار زانیار الله مرادی و عیسی بیگلری هستند؛ دو جوانی که شامگاه ۲۳ آبان و در جریان اعتراضات مسالمت آمیز در عباس آباد به قتل رسیده بودند. سومین روز مراسم جان باختن این دو جوان مصادف شده با چهلم شهدای ۱۶ مهر.

یکشنبه ۲۸اسفند۱۴۰۱/ ۱۴:۵۵


خبر


مصاحبه

Interview Picture

هیچکس نباید از انتقاد من برای تضعیف HDP استفاده کند. من عضو HDP هستم و خواهم ماند. من می خواهم همه این را به خوبی بدانند

پنجشنبه ۱۱خرداد۱۴۰۲/ ۱۷:۵۶


از دست ندهید

یک گروه شبهه نظامی تازه تاسیس کُرد ضمن انتقاد شدید از یگان های مدافع خلق و حزب کارگران کُردستان خواستار پیوستن کُردها به صفوف خود شده است.

6/1/2016 1:54:00 PM

در نود و نهمین روز برقراری مقررات منع رفت و آمد در منطقه سور دیاربکر و یک روز پس از آنکه استاندار دیاربکر با صدور اطلاعیه ای خبر از پایان عملیات نظامی ارتش در منطقه سور دیاربکر داد، درگیری های سنگینی در این منطقه به وقوع پیوسته است.

3/10/2016 12:56:00 PM

با نزدیک تر شدن به هفتم اسفند روز برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس و پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، اختلاف میان جناح های رقیب در جمهوری اسلامی افزایش یافته است.

2/9/2016 9:39:00 AM

گروه دولت اسلامی در آخرین ساعات حضور در شهر باغوز ده ها تن از زنان ایزدی در اسارت خود را در اقدامی تلافی جویانه به قتل رسانده است.

2/24/2019 3:03:00 PM