موضوع روز:

امید گردیگلانی

ئاڵان؛ قربانی و سوژه گمراه کننده خشونت

Sunday, October 4, 2015


امید گردیگلانی

این مطلب به مستمسک تصویر تکان دهنده ئاڵان کردی (کودک غرق شده اهل کوبانی در سواحل مدیترانه و در جریان مهاجرت به اروپا) نوشته شده و در خصوص چنین تصاویری است که در برهه هایی از تاریخ و در جریان چرخش ها و نشانه گذاری های سرمایه سیری ناپذیری جهانی ، در چپاولگاه هایشان از خود برجای می گذارند. بنیاد تمام فجایعی که بویژه در عصر اخیر و در نقاط مختلف جهان شاهد بوده ایم، ریشه در دو عامل قدرت طلبی و استثمارگری خدایان مجسم (دولت های خودکامه) از یک سو و عدم رشد فرهنگی - سیاسی جوامع و نا آگاهی ملت ها از دیگر سو دارند. به تبع همین بینش، جوامعی که به دولت ها و نیروهای وابسته به فرهنگ هار سرمایه داری به مثابه عینیت خدایان می نگرند، حقی بجز تحمل سرنوشت و تقدیر برای خود قائل نیستند. وضعیت - رخدادهای ویتنام، کوبانی و نمونه های مشابه، نسخه های مقاومت انسان برخاسته بر مبنای آگاهی در برابر سیستم ماسک دار و درنده سرمایه داری هستند و مواردی از قبیل حلبچه، رواندا و بوسنی نمونه هایی از قربانی شدن و مظلومیت و تسلیم کردن و محتاج یاری نشان دادن جوامع در برابر نیروهای هار قدرت می باشند.

تفاوت این دو نسخه در واقع خود را در تفاوت کاراکترها نمایان می کند، یکی زمان را درنیافته و مطیع مناسبات هگلی خدا - بنده (دولت - ملت) است؛ که نهاد قدرت در آن صاحب و متولی جان و اختیار دار حیات و مرگ پیروان است. و دیگری محصول رخداد و بیداری و طغیان در در برابر مناسبات بردگی. تمایز میان این دو کاراکتر، تعیین کننده سرنوشت وضعیت- رخداد است. در تمام موارد از انعکاس فجایع عصر ما، نقش قربانی به عنوان تسلیم شده و تنبیه شده ای ارائه شده است تا سیل منافعش به سوی نجات بخش ها و سوپرمن های فینال ماجرا سرازیر شود؛ از آن جمله منافع اینکه نجات دهندگان حق استثمار خواهند داشت. و نجات یافتگان نقشی بسان انسان های تربیت شده و آمرزیده شده و گوسفندان پروردگار (قدرت) را خواهند داشت. نجات دهنده (قدرت) برازنده چهره منزه قادر و رئوف الوهی است. در مورد داعش ماجرا به گونه ای دیگر رقم خورده است، ماجرا به مثابه سندرمی از یک فرم جدید و جهش یافته اعمال سیاست- قدرت مبتنی بر مناسبات کهن الگوی خدا- بندگی، اما بعنوان نسخه پیشرفته تر دولت- ملت های موجود، بصورت موجه و طبیعی، چهره خدا - دولت به پشت ماسک تازه تر و فریب دهنده تر این فاشیسم سیاه می لغزد. اما با توجه به رویکرد این نوشتار که مبتنی بر روی چهره قربانی کننده و قربانی شونده تمرکز کرده است، نمونه های شنگال و کوبانی همچون نمونه های متمایز و ممتاز دو گونه مورد بحث قابل مشاهده اند. مورد کوبانی "مشخصا" نسخه مقاومت و عینیت سیاست مردم است و نمونه شنگال نیز نسخه و گونه مقابل آن. گرچه در این نمونه نیز نیروهای خلاق ی.پ.گ اجازه تحمیل چهره کاملا قربانی شده را به شنگال ندادند، آن نیز از طریق نقش بر آب کردن طرح های محور ترکیه- بارزانی- داعش و ارائه تصویر مبارزانی ایزدی - شنگالی. نسخه کوبانی اما دست هر ترفندی را برای ایفای نقش نجات دهنده و قهرمان (غرب، ترکیه و ...) و پذیرفتن نقش قربانی - آواره (مردم روژاوا) به کلی بست. لذا اراده خلق ها (در هیات انجمن های خلق/ی.پ.گ/ی.پ.ژ) مجالی را برای گرفتن عکس های یادگاری پیشمرگان و نیروهای ناتو بر جنازه خرگوش هایی که خود فراری داده و به آنان شلیک کرده باشند را باقی نگذاشت. در نمونه شنگال نیز به یمن مداخله نیروهای اراده خلقی، امکان وقوع حداکثری فاجعه پیشبینی شده و ظهور نوستالژی بر صحنه رسانه ها و سپس پرتاب افکار عمومی به کوران نوستالژی عملا لغو شد.

نیروهای ناتو که مقرر بود نقش نماینده خدا (نجات بخش، پذیرنده و شفاعت دهنده و در آغوش مهربان قربانیان) و چیره شوندگان بر نیروهای اهریمن ایفا کنند، آستینشان در گوشه کادر داعش آشکار بود و اینبار نیز تیرشان به سنگ خورد و دل اربابانشان را از خود رنجاندند چرا که با سلاح مجوز دار آنان به شکارگاه رفتند و دست خالی برگشته بودند. پس از این حوادث و در وضعیت جدید، سرمایه جهانی که از اقدامات ابلهانه وابستگان محلی اش نا امید شده است، در چرخشی فرافکنانه بمنظور منحرف کردن اذهان، چهره و فیگور به غایت معصوم و مظلوم پسرکی که بر شن ها و سواحل ناتو افتاده است را همچون سیخ سوزانی در چشمان خیره و غرق در نوستالژی افکار عمومی جهانیان (آسودگان و قربانیان) فرو کرد. غرب و همدستان منطقه ای اش، با هدایت نقش داعش به عنوان گیم نت بی شرط خشونت عصر ما و نیروی شر، از لذت سوگ و نفوذ مرثیه، نهایت بهره را برده و در جریان فرافکنی که انفجار رسانه ام پذیرفت، پای طبیعت (دریا) را به میان کشید و ضمن تنزیه و تبرئه خود، تلاش می کنند تا مجددا "نقش بندگی خلق ها و مردم" را به آنان گوشزد کرده و حضور موجه خدایگونه خود را به تمکین و تسکین ملت ها و خلق ها قرار دهند؛ بندگانی که همچون جادو شدگان و به خواب رفتگان تاریخ از ناحیه کوبانی جنب و جوشی خورده اند.

تصویر ئاڵان که پشت به آسمان و خشکی، در سواحل ناتو در مقابل موجهای تکرار شونده مدیترانه بی حرکت افتاده است، چونان انفجاری مهیب رسانه ها و جهانیان را متوجه خود نمود. لاشه بی جان پسرک البته بی حرکت نماند و بسیار قدرتمندتر از موج های مدیترانه که بر تن اش می خورد، احساسات انسانی را دچار سونامی تراژیک خود می نمود. در این تصویر که به سوی تبدیل شدن به نماد مهاجرت پیش می رود، پسرک به همه (بجز قاتل خود!!) پشت کرده و با جثه  کوچکش به نوعی تداعی کننده "زیبای مغروق" گارسیا مارکز است؛ زیبایی که تاریخ دهکده را دچار تغییر نمود. و اینجا زیبای مغروق شاید تاریخ این بخش استراتژیک دهکده جهانی را در زمان و مکان خاص خود بر پیچ تاریخی ای قرار داد.

این تصویر به عنوان نقطه چرخش و نشانه شروع برنامه در پیش سیاست سرمایه جهانی، به علامت و نشانه ای مهم در عصر ما تبدیل شد؛ همچنانکه تصویر اعدام نوجوانان ویتنامی در خیابان، انتظار لاشخور برای کودک آفریقایی و نمونه هایی از این دست نقش های مشابهی در زمان و مکان خود ایفا کرده بودند. غرب، ناتو و حمال منطقه ای شان دست های آلوده به خون خلق های خاورمیانه را در آب های مدیترانه شستند، اما چشمان انسان نو و بیدار مزوپوتامیا که دموکراسی رادیکال را نشانه گرفته است، این حناها را کمرنگ کرده، کروکی را تغییر داده و هوشیارانه در میدان است.

ئاڵان نشانه است و شاید آغازی بر پایان سکانس فعلی گلادیاتوری طالبان ها و داعش ها باشد. سرمایه جهانی با تصاویر ئاڵان مغروق و معصوم، می خواهد نگاه ما را از حقیقت دست های به خون آلوده خود منحرف کند. حضور ژاندارم یونیفورم پوش و رسمی ترک بر جنازه ترحم بر انگیز ئاڵان، کلید این رمز است و البته گویای بی طرفی!، نظامی بودن، ثبت تاریخ، محرک عواطف مقطعی و به یاد آورنده ژست های بشر دوستانه ای است که بارها دیده و شنیده ایم. امواج دریای سیاه و مدیترانه مکررا پشت سر هم بر ساحل آرام می گیرند؛ گویی نغمه آرام کردن ها و مطیع کردن های ما را همچون جادوگران تکرار می کنند. البته اگر فرهنگ و سیاست کوبانی مجالی برای آن باقی گذاشته و بگذارد؛ فرهنگی که زنان پیشگام آنند و سیاستی که دیگر در خیابان جاری است.


Telegram Icon

به تلگرام پایگاه خبری و تحلیلی روژ بپیوندید

مطالب مرتبط:

کلمات کلیدی:


بازنشر مطالب پایگاه خبری و تحلیلی روژ تنها با ذکر منبع مجاز است

تحلیل خبر

analis picture

قاتلانی بی خبر از مقتول؛ روایت قتل امید حسنی

آسمان شهر ابری است و از شب گذشته باران امان نمی دهد. شهر همچون تمام روزهای انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" ملتهب است وآبستن حوادث تلخ و شیرین. مردم هنوز عزادار زانیار الله مرادی و عیسی بیگلری هستند؛ دو جوانی که شامگاه ۲۳ آبان و در جریان اعتراضات مسالمت آمیز در عباس آباد به قتل رسیده بودند. سومین روز مراسم جان باختن این دو جوان مصادف شده با چهلم شهدای ۱۶ مهر.

یکشنبه ۲۸اسفند۱۴۰۱/ ۱۴:۵۵


خبر


مصاحبه

Interview Picture

هیچکس نباید از انتقاد من برای تضعیف HDP استفاده کند. من عضو HDP هستم و خواهم ماند. من می خواهم همه این را به خوبی بدانند

پنجشنبه ۱۱خرداد۱۴۰۲/ ۱۷:۵۶